Những ai đã tìm hiểu về nhịn khô và nhịn ướt đều có thể tìm thấy rất nhiều ví dụ về trẻ hóa cơ thể trong quá trình nhịn. Thể chất tốt lên thì thường tinh thần cũng khởi sắc. Có những trường hợp người bị điếc lâu năm nghe được trở lại, người phải đeo kính lâu năm bỗng bỏ được kính vì mắt sáng hẳn ra (khôi phục thị giác ở người mù là cực hiếm), khứu giác và vị giác sắc bén hơn, người bị tê liệt thần kinh cảm giác thì nhận thức cảm giác được phục hồi, năng lượng vụt tràn trề, trí lực vụt mạnh, cân nặng giảm, các chức năng của cơ thể được tăng cường, mắt sáng long lanh, sắc da tươi tắn và hồng hào lên – đúng là những đặc điểm của tuổi trẻ, nếp nhăn trên khuôn mặt biến mất, huyết áp giảm, chức năng tim cải thiện, tuyến tiền liệt giảm sưng, đời sống tình dục trẻ lại. Các thay đổi này là bằng chứng của trẻ hóa mà ai từng nhịn khô hay biết về phương pháp này chắc chắn không còn thấy xa lạ. Có thể nói nhịn tạo điều kiện cho cơ thể trẻ hóa, tái sinh: tất cả các tế bào được thải độc, các chất lạ (các vật liệu metaplasmatic*) bị loại khỏi chất nguyên sinh tế bào, nhờ đó tế bào được trẻ hóa và bắt đầu hoạt động hiệu quả hơn.
* Metaplasmatic: vật liệu bao gồm các dẫn xuất không có sự sống của chất nguyên sinh. (Chú thích của Ban biên tập tiếng Việt, từ giờ viết tắt là BT).
Một số chất lạ này có độc tính mạnh, đã tích tụ rất lâu trong các tế bào mỡ và tế bào mô liên kết. Nói hình tượng thì chúng là “bãi rác của cơ thể” nên rất cần loại bỏ khỏi các quá trình tuần hoàn và chuyển hóa. Khi các mô tống khứ được các chất này, các cơ chế sinh lý sẽ hoạt động hiệu quả hơn. Nhịn không những tái tạo mà còn đem lại cho cơ thể một tiềm lực nhất định để giúp nó vận hành trơn tru hơn sau khi dừng nhịn.
Hao mòn và tổn hại, sửa chữa và bù đắp là các cơ chế liên tục và gần như đồng bộ trong tất cả các tổ chức sống. Có thứ được sinh ra, có thứ bị tiêu diệt. Cả hai quá trình này được gọi là chuyển hóa, quá trình sinh được gọi là đồng hóa, quá trình diệt là dị hóa, dị hóa chiếm ưu thế khi cơ thể vận động, đồng hóa chiếm ưu thế khi cơ thể nghỉ ngơi và ngủ.
Đồng hóa là quá trình sửa chữa cơ thể, tiếp cho nó những đợt năng lượng mới dồi dào và giúp nó sẵn sàng cho những hoạt động mới. Đồng hóa chiếm ưu thế trong giai đoạn sinh trưởng mạnh và chậm đi đôi chút theo tuổi tác.
Rõ ràng nhịn đẩy mạnh chuyển hóa, và sau một đợt nhịn, quá trình đồng hóa tức quá trình xây dựng phát triển mạnh mẽ. Do đó, có thể nói, một đợt thanh lọc toàn diện cơ thể giúp đổi mới các quá trình tạo tác của sự sống. Đúng là trong môi trường thí nghiệm, sự phục hồi các quá trình sống này khá ngắn, nhưng đó là vì trong hầu hết các trường hợp, khi hết đợt nhịn, các nhà nghiên cứu do sức ép từ người bệnh đã không thể thuyết phục họ ăn uống sinh hoạt theo lối nào khác ngoài lối cũ trước nhịn.
“Tuổi” là thời lượng của cuộc sống, nhưng từ “tuổi” mang rất nhiều ý nghĩa khác nhau: mức độ phát triển thể chất (tuổi sinh lý), mức độ phát triển tinh thần (tuổi tâm lý)... Bất cứ cách gọi nào khác để biểu thị tuổi theo thời gian sẽ chỉ gây hoang mang và khiến người ta nhầm tuổi với tình trạng hay mức độ sinh trưởng phát triển của cơ thể.
Khi chúng ta nói người này 40 tuổi đã già, người kia 70 tuổi vẫn trẻ, thì thực ra chúng ta đang nói đến tình trạng thể chất và tinh thần, chứ không phải “tuổi” của họ. Cũng vì để tránh gây hoang mang và nhầm lẫn tương tự mà đã có đề xuất dùng cụm từ “tuổi chức năng” thay cho tuổi theo ngày sinh để thảo luận về tình trạng cơ thể.
Đúng là tuổi theo ngày sinh không nói lên điều gì về trạng thái cơ thể lẫn mức độ phát triển tinh thần. Những yếu tố này chỉ liên quan gián tiếp đến tuổi chứ không phải là yếu tố cấu thành chính của nó. Nhìn vào trạng thái thể chất và tinh thần, người 70 tuổi vẫn có thể trẻ, trong khi người 40 tuổi thì đã già, uể oải và suy sụp. Nhưng người 70 tuổi theo ngày sinh vẫn đã 70, còn người 40 tuổi vẫn mới 40. Biết được điều này, chúng ta có thể bỏ qua nhận xét của nhiều người rằng “chúng tôi đang cố quay ngược thời gian”. Những thay đổi liên quan đến tuổi tác xảy ra trong cơ thể gọi là lão hóa không liên quan nhiều đến sự vận hành của thời gian, cũng như các yếu tố thể chất và tinh thần kia hoàn toàn không dính líu gì đến thời gian thuần túy.
Nếu lão hóa thực sự có mối quan hệ nhân quả với thời gian, thì người 70 tuổi sẽ luôn có các biểu hiện của tuổi già như đúng ra phải thế, còn người 40 tuổi sẽ luôn là hiện thân của tuổi trẻ. Nhưng trong thực tế, mọi chuyện thường xảy ra theo hướng ngược lại, điều này buộc ta phải nghi ngờ giả thiết: trạng thái cơ thể tỷ lệ thuận bất di bất dịch với số năm tuổi. Ta có thể chấp nhận rằng thời gian dù biểu hiện tuổi nhưng không phải là nguyên nhân lão hóa. Một ví dụ là câu “nước chảy đá mòn”. Đá mòn theo thời gian, nhưng không phải do thời gian mà là do nước. Tương tự, quá trình lão hóa xảy ra theo thời gian, nhưng thời gian không phải là tác nhân gây lão hóa.
Hai hòn đá bị nước bào mòn như nhau, nhưng chúng mòn đi nhanh-chậm khác nhau vì có độ cứng và độ đặc không giống nhau. Cơ thể chúng ta cũng vậy, hai người chịu cùng các tác nhân tàn phá sẽ có tốc độ lão hóa khác nhau, tùy vào khả năng chịu đựng của từng người.
Tốc độ mà đá bị bào mòn tùy thuộc vào lượng nước chảy qua nó: nước ít thì đá mòn chậm, nước nhiều thì đá mòn nhanh. Tương tự, tốc độ lão hóa của cơ thể người phụ thuộc vào lượng tác nhân tàn phá ảnh hưởng lên nó.
Mở rộng ví dụ trên một chút: nếu hòn đá có thể tự phục hồi thì khi nước chảy thoạt tiên đá sẽ bị bào mòn, nhưng sau đó nước không làm mòn đá nữa. Hòn đá bắt đầu “tự sửa chữa” và khôi phục một lượng lớn vật chất đã mất. Trong cơ thể người, một quá trình tự nhiên sẽ xảy ra (do tổ chức này đang tự sửa chữa) khi các tác nhân lão hóa được loại bỏ.
Cơ thể có khả năng tiêu hủy một số cấu trúc hư hỏng và thế vào đó bằng các cấu trúc mới, đổi mới các tế bào bằng cách đào thải các “gánh nặng” tích lại bên trong và ”sửa chữa” các phần hư hỏng. Nói cách khác, cơ thể có thể chủ động tự giải quyết êm đẹp các vấn đề của nó.
Loài người có thể sống lâu hơn và tốt hơn so với hiện tại. Lẽ ra họ sẽ sống thọ hơn hẳn và được tận hưởng sức khỏe cùng năng lượng dồi dào. Lẽ ra không phải mới 60 hoặc trẻ hơn nữa mà họ đã héo hon. Nhưng thực tế là ngoài tai nạn và giết chóc thì con người còn chết vì bệnh tật. Nếu chọn lối sống giúp phòng ngừa bệnh tật, ta có thể sống thọ hơn mức tuổi thọ trung bình hiện nay mà vẫn khỏe mạnh và minh mẫn.
“Lão hóa” được định nghĩa là “sự tích lũy các thay đổi trong cơ thể làm tăng xác suất tử vong của một cá thể nhất định theo thời gian”, hiểu đơn giản tức là sự tích lũy từ từ các biến đổi gây bệnh (không lành mạnh) trong các mô và cơ quan, các tổn thương trong các cấu trúc của cơ thể, cùng sự thoái hóa dần các chức năng sinh tồn. Lão hóa thực chất chỉ là một bệnh mạn tính, vì thế mới có chuyện chúng ta lão hóa nhanh, chậm, và có người 70 tuổi nhưng trông trẻ hơn người 40 tuổi.
Lão hóa diễn ra theo thời gian, nhưng không phải do thời gian. Vì vậy, chuyện ta dùng phương pháp gì để xác định chính xác tuổi sinh lý của con người không quan trọng, mà quan trọng là đã tìm và xác định được những nguyên nhân gây lão hóa. Chỉ cần loại bỏ tác nhân gây lão hóa rồi để tuổi sinh lý tự làm việc của nó. Không ai biết chắc những thay đổi nào, hoặc cụ thể hơn là những loại thay đổi nào trong cơ thể gây lão hóa. Hãy cùng tìm hiểu các thí nghiệm của nhà khoa học nổi tiếng người Pháp, tiến sĩ Alexis Carrel16, tác giả cuốn Man, The Unknown(Con người, những điều chưa biết). Khi chia nhỏ tim gà và nuôi sống những mảnh tim này trong nhiều năm, ông phát hiện ra rằng chúng sẽ lão hóa khi không được loại sạch chất thải tích lại trong các tế bào. Nói cách khác, chính những chất thải tích lại từ quá trình trao đổi chất liên tục với dung dịch bảo quản đã làm chúng lão hóa. Nếu những chất thải này thường xuyên được loại bỏ để không gây nhiễm độc tế bào thì những mảnh tim gà sẽ không lão hóa. Đây là bằng chứng vô cùng quan trọng cho thấy lão hóa là hậu quả của quá trình bão hòa mạn tính với các chất độc. Đáng tiếc là phát hiện này không được chú ý nhiều, có lẽ do chưa tìm được cách áp dụng nó vào thực tế.
Các thí nghiệm của Carrel và nhiều thí nghiệm khác tương tự khiến các nhà khoa học kết luận rằng tế bào có thể bất tử. Trong trạng thái bình thường, chúng liên tục phân chia, nhưng không chết. Chết hóa ra lại là một hiện tượng bất thường. Tuy nhiên, trong thực tế cuộc sống lại có một lượng lớn tế bào lão hóa và chết đi. Chỉ trong điều kiện thật thuận lợi chúng mới sống được mãi.
Nếu tế bào có thể bất tử, như giới khoa học dự đoán hiện nay, mà cơ thể, xét như một hệ thống, lại già đi, thì rõ ràng là hoặc chức năng chuyên biệt của các nhóm tế bào/cơ quan không ăn khớp hoặc không có sự phối hợp giữa các nhóm tế bào của cơ thể, hoặc cả hai. Nếu vậy sẽ dấy lên câu hỏi: sự sai lệch chức năng hoặc thiếu phối hợp là điều kiện tiên quyết của sự sống, hay nó là kết quả của các nguyên nhân đã xác định và có thể giải quyết được? Nếu là trường hợp thứ nhất, chúng ta không có hy vọng ngăn chặn lão hóa lâu dài vì nó thường bắt đầu khá sớm, nhưng nếu là trường hợp thứ hai, mà hiện có đủ cơ sở để phán đoán như vậy, thì ta có thể làm được nhiều điều để ngăn ngừa quá trình này.
Ít nhất thì đã có vô vàn thí nghiệm trên nhiều dạng sống thấp hơn cho thấy ta không chỉ có thể ghìm lão hóa vô thời hạn mà còn có cơ đảo ngược quá trình này và lấy lại tuổi trẻ.
Trong suốt hơn mười lăm năm, giáo sư C. M. Child17 của Đại học Chicago đã nghiên cứu về lão hóa ở động vật. Kết quả nghiên cứu của ông cho thấy nhịn định kì đa số kích thích trẻ hóa cơ thể.
Trong nghiên cứu trên một số loài côn trùng, ông phát hiện rằng: khi có đầy đủ và dư thừa thức ăn, tuổi thọ của chúng chỉ dài 3-4 tuần, nhưng nếu thiếu ăn hoặc buộc phải nhịn, chúng sống trẻ khỏe trong tối thiểu ba năm. Và ông kết luận: “Nhịn ăn bán phần ngăn ngừa lão hóa. Người nhịn từ trạng thái tuổi trưởng thành sẽ quay về trạng thái hậu bào thai, gần như được tái sinh.” Ông chỉ ra rằng trong thế giới hữu cơ, trẻ hóa chẳng qua chỉ là một quá trình đổi mới tế bào bình thường kéo dài suốt đời của bất cứ sinh vật nào.
Các nghiên cứu tương tự cũng diễn ra tại Viện Sinh lý học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Ukraine. Thông qua chế độ dinh dưỡng đặc biệt, các nhà nghiên cứu đã “trẻ hóa” chuột hai năm tuổi về trạng thái sức khỏe điển hình của chuột ba tháng tuổi. Nhà sinh vật học người Anh Clive McCay18 kéo dài thành công tuổi thọ chuột lên gấp rưỡi bằng chế độ nhịn ăn hai ngày mỗi tuần, và gấp ba lần nếu giảm khẩu phần ăn đi một phần ba.
Bác sĩ Suren Arakelyan19 là tác giả của nhiều thí nghiệm thú vị về trẻ hóa cơ thể động vật. Theo dữ liệu của ông, gà mái già sau một đợt nhịn liền đẻ trứng trở lại, mọc lại lông, tiếng kêu ngày càng cao và trẻ hơn, cơ thể gọn gàng và duyên dáng hơn. Đặc biệt, ông còn chụp lại ảnh của hai con gà mái chị em, một con cho nhịn, con còn lại cho ăn thả phanh. Sau thời điểm chụp ảnh chỉ một tháng, con gà ăn thả phanh đã qua đời, còn con nhịn sống tiếp thêm hơn sáu năm nữa. Đáng ngạc nhiên hơn, trong số 1.000 con gà mái “quá lứa”, 910 con bắt đầu đẻ trứng trở lại – một quả mỗi ngày, hơn nữa trứng của chúng còn nặng đến 68 gam, nặng hơn và theo các phân tích hóa sinh thì tốt hơn trứng của gà mái tơ (48 gam). Có người lo rằng thiếu ăn gà sẽ chết, nhưng trái lại, tuổi thọ của chúng còn tăng đáng kể – lên đến 18 năm, dài hơn 6 năm so với tuổi thọ trung bình tự nhiên. Tuổi thọ của loài gà đã được tăng gấp ba lần. Một con gà tên Krasavitsa còn sống tận 21 năm, tương đương 240-250 năm tuổi người.
Sau các thí nghiệm trên gà, Arakelya bắt đầu thí nghiệm trên một giống bò đực đắt tiền. Loài này thường chỉ sinh trưởng trong bốn năm, sau đó bị đem mổ lấy thịt. Đàn bò được cho nhịn ăn, nhưng phải uống kèm một loại thuốc giảm căng thẳng (do động vật khi thiếu ăn thường bị căng thẳng, bồn chồn không yên). Thuốc làm chúng dường như không cảm thấy đói. Sau hai mươi ngày, đàn bò gầy đi, giảm 15-20% lượng mỡ, nhưng rồi lấy lại cân nặng nhanh chóng và cùng với đó là khả năng sinh sản. Từ đây, có thể kết luận, bằng chế độ nhịn ăn một tháng mỗi năm, tuổi thọ bò đực tăng gấp ba lần!
Mất khả năng kéo dài tuổi trẻ là do các tác nhân ngăn cản cơ chế tái tạo hoàn hảo, và nếu loại bỏ được chúng thì dù ở tuổi nào, cơ thể cũng có thể bắt đầu tái tạo và trẻ hóa.
Tuy nhiên, cần phải xác nhận rằng khả năng trẻ hóa của người có những giới hạn rõ rệt. Những thay đổi không thể phục hồi có thể xảy ra trong các mô cơ thể, và cố sức loại bỏ chúng không khác gì cố làm mọc ra một cái chân đã cụt. Nhiều sinh vật cấp thấp hơn, bao gồm những loài mang cấu trúc rất phức tạp, có khả năng tái tạo các bộ phận hoặc cơ quan mới (kể cả đầu, não, mắt), khả năng trẻ hóa của chúng có thể rộng hơn của các sinh vật cấp cao. Tuy nhiên, mức độ trẻ hóa ở người có thể mạnh hơn so với các giả thuyết trước đây. Cho đến nay, có thể nhất trí rằng khả năng này tỉ lệ nghịch với số lượng và mức độ thay đổi bệnh lý trong cơ thể người. Dù vậy, tôi nghĩ rằng không chỉ người có tuổi mới quan tâm đến những tiềm năng trẻ hóa mạnh nhất của phương pháp nhịn, mà phương pháp này còn cực kỳ quan trọng với giới trẻ vì nó là phương tiện đảo ngược lão hóa, dù rằng ở tuổi của họ lão hóa diễn ra chậm hơn. Nếu có thể dùng phương pháp nhịn để ngăn ngừa các quá trình phá hủy trong các cơ quan thông qua cơ chế thải độc và nghỉ ngơi định kỳ, giải pháp ngăn chặn lão hóa sẽ cho hiệu quả lâu dài hơn hẳn công cuộc đi tìm phương cách trẻ hóa cơ thể.
Khi mới bắt đầu công việc tại khu nghỉ dưỡng Goryachinsk, người y tá đã cho tôi xem hồ sơ bệnh lý của các bệnh nhân tôi sắp khám. Trong số đó, có một trường hợp làm tôi chú ý. Một bệnh nhân 80 tuổi, được chẩn đoán dị tật viêm xương khớp hông và khớp gối, nên tôi tò mò làm thế nào mà ông di chuyển được đến đây, và băn khoăn với độ tuổi ấy mình nên điều trị theo hướng nào. Sau đó, trong một ca khám, tôi tiếp một người đàn ông tầm 50 trông rất trẻ trung và mảnh mai. Ông kể mình vừa mới bơi ở hồ Baikal về (bấy giờ đang là tháng 11) và thấy thật sảng khoái. Hỏi tên ông, tôi mới sửng sốt nhận ra đây chính là “cụ già” 80 tuổi trong hồ sơ nọ. Ngay lập tức, tôi hỏi ông, “Thế chỗ khớp đau của ông sao rồi?” “À, tôi quên béng chúng lâu rồi bác sĩ ạ, tôi chỉ điền như vậy vào thẻ khảo sát để được nhận vào khu nghỉ dưỡng và phục hồi chức năng này thôi.” Tôi háo hức muốn biết làm thế nào mà ông ta trị bệnh và trẻ hóa cơ thể mình tuyệt vời như vậy, và sau đây là câu chuyện của ông:
“Các vấn đề của tôi chớm đến ở tuổi 50, tôi bắt đầu bị đau hông khi đi cử động nên ngồi dậy bắt đầu khó khăn. Sau đó, đến khớp gối hành hạ tôi. Tôi chữa trị đủ kiểu, nghỉ dưỡng ở nhiều chỗ khác nhau. Mặc dù nghỉ dưỡng về tôi có thấy đỡ hơn, nhưng đến một ngày, cơn đau trở lại. Tôi nhận ra rằng nếu không tìm cách thay đổi triệt để, mình sẽ tàn phế và liệt hẳn. Tôi bắt đầu thu thập thông tin, hỏi han những người cùng cảnh đã cải thiện sức khỏe bằng các phương pháp tự nhiên. Ở thời điểm đó, gần như không có bất kì thông tin gì về thải độc cơ thể hay nhịn ăn. Tôi biết về thải độc gan qua một nhà chữa lành rất giỏi ở làng bên. Từ bé, tôi đã biết đến nhịn ăn, do bà tôi bắt tôi nhịn cực nghiêm – chỉ được uống nước. Tôi thải độc gan và rồi dần dà bắt đầu nhịn ăn. Tôi thấy khỏe hơn sau đợt nhịn 10 ngày, các khớp đỡ đau và tôi có thể cử động dễ hơn. Tôi bắt đầu năng đi bộ hơn. Có hôm đi bộ xong, tôi bị sưng đầu gối trái và thấy rất đau. Tôi thầm nghĩ, nếu mình nhịn không uống nước thì sẽ đỡ sưng nhanh hơn. Ngạc nhiên thay, đến ngày nhịn thứ 3 thì chỗ sưng hết hẳn và tôi cũng hết đau, điều này chưa bao giờ xảy ra khi tôi nhịn ướt. Lần nhịn khô đầu tiên, tôi nhịn 5 ngày. Đương nhiên, nhịn khô khó hơn nhịn ướt, nhưng kết quả và tác dụng của nó làm tôi ấn tượng. Tôi nhận ra rằng nhịn khô cho hiệu quả mạnh hơn và nhanh hơn, nên từ đó tôi chỉ nhịn kiểu này. Mỗi tuần tôi nhịn khô một ngày, mỗi năm hai lần, tôi sẽ nhịn khô trong bảy ngày.
Nhờ dốc sức nỗ lực kết hợp với kiến thức học hỏi được từ kinh nghiệm của người khác, tôi đã khỏi hẳn viêm xương khớp hông.
Năm ngoái, tôi ăn mừng sinh nhật 80 tuổi với cơ thể gần như khỏe mạnh hoàn toàn.
Cách đây 30 năm, tôi nghĩ mình chẳng thể sống đến tuổi này, thế mà giờ chẳng những tôi đã đến được mốc đó mà còn đến trong vui sướng và hạnh phúc.
Các xét nghiệm và chỉ số của tôi cho thấy tôi không chỉ khỏe mạnh mà còn đang sống tuổi 80 như một người bình thường đang chờ đón tương lai chứ không phải như một ông già bệnh tật. (…)
Muốn khỏe được như ý, trước tiên và trên hết, tôi trau dồi đạo đức và giám sát chế độ dinh dưỡng, luôn ăn nhiều ngũ cốc, rau củ, hoa quả, không ăn muối hay chất béo rắn, và vận động thật lực, nhưng quan trọng nhất vẫn là nhịn khô đều đặn.”
Câu chuyện có một không hai này sau đó đã tác động mạnh đến tôi, góp phần khiến tôi quyết định đưa nhịn khô vào quy trình chữa bệnh của mình.
Một ví dụ ấn tượng khác về những tác dụng kỳ diệu từ nhịn khô là tác giả của cuốn sách cùng đề tài, ông Paul Bragg20. Ông tử vong trong một tai nạn lướt sóng ở tuổi 95 và cho đến lúc mất, ông vẫn rất khỏe mạnh.
Có lẽ sẽ có ngày giới y học chấp nhận rằng nhịn là phương pháp trẻ hóa cơ thể tự nhiên hiệu quả, mà về nhiều mặt, hơn hẳn các phương pháp dùng tế bào gốc hay phẫu thuật thẩm mỹ đắt đỏ. Cần phải nhấn mạnh rằng mọi tác dụng trẻ hóa cơ thể đều phải nhờ ở sức mạnh nội tại và các cơ chế hoạt động trong điều kiện phù hợp chứ không phải các trạng thái cưỡng ép do các tác động kỳ quặc. Sự phục hồi sức khỏe, hay nói cách khác, sự loại bỏ trạng thái bệnh lý, và trẻ hóa, chẳng qua chỉ là một.
Nếu xem nhịn là phương pháp giúp cơ thể trút bỏ không những gánh nặng độc tố tích tụ mà cả gánh nặng do các thay đổi dị thường tích lại trong các mô, ta có thể sử dụng phương pháp này để trẻ hóa cơ thể cực kỳ thành công.