Đồn phó Huynh không thể đi được nữa. Anh quỳ xuống bò trên lớp bùn ngập ngụa đến bên một gốc cây rì rì, vịn tay từ từ đứng dậy. Hai ba lần đứng lên khuy xuống, cuối cùng, Huynh đã tựa lưng được vào gốc cây, thở dốc. Mắt anh nhắm lại, tay buông thõng, mặt gục xuống, da tái nhợt.Bộ áo quần của anh ướt đẫm, bùn bám loang lổ. Tiếng mưa rơi trên lá cây như tiếng của một con nai lạc giẫm trên lá khô. Trước mặt Huynh, muôn vàn đốm hoa cà hoa cải nhảy múa. Hình ảnh của phân đội luớt qua: đồn trưởng Tạ, đội trưởng Thịnh... binh nhì Quang... Những khuôn mặt nhuốm đỏ nắng. Một tên phỉ mặt mày lông lá cầm dao găm nhảy lại, dùng miếng võ Đài Loan quật Huynh ngã dúi xuống. Nhưng anh đã kịp bật dậy, lao đầu vào ngực tên phỉ làm hắn rông lên, té từ trên đỉnh núi xuống vực. Hắn rơi, vừa bay vun vút vừa kêu rông lên. Huynh hẫng đà, cũng lao theo.Tiếng gió rít bên tai.Vực sâu thẳm, tôi om.Huynh cứ rơi, rơi mãi trong cảm giác rùng rợn...
Đội trưởng Thịnh mặt đỏ bừng, mái tóc ướt mưa rũ xuống trán, hai tay giơ lên giữ tháng bằng cho những bước đi xiêu vẹo trên mặt bùn.Thịnh bước lại đỡ đồn phó Huynh dậy. Huynh thét lên trong cơn mê. Thịnh ôm lấy đồn phó một lúc lâu rồi tung tấm ni lông lên người Huynh. Nhấc Huynh lên lưng, Thịnh nhằm hướng vừa tìm vừa bước đi.
Thịnh và Huynh được phân đi trước để dò đường. Phân dội nghỉ lại một ngày để lấy sức. Đồn trưởng Tạ bảo cậu anh nuôi gài vào thắt lưng hai người nào lương khô, nào sữa, thịt hộp và mấy thứ thuốc men. Tô trưởng trinh sát Xứng vò đầu xin cùng đi, nhưng đồn trưởng Ta kiên quyết giữ lại. Dự trữ mà.
Buổi sáng, đồn phó Huynh còn đi hăng hái, ai dè xế chiều, anh bỗng lên cơn sốt. Cho đến bây giờ vẫn không giảm được chút nào. Sự cố này làm Thịnh khó xử. Huynh cứ đòi để mình ở lại. Đe Huynh ở lại một mình giữa rừng hoang, đang lên sốt à? Thịnh sao đành bụng được. Mà cũng không thể đưa Huynh trở lại. Nhiệm vụ tìm đường chưa hoàn thành. Thế là sau khi cho Huynh uống năm viên ký ninh, đục hộp sữa đổ cho Huynh, Thịnh xốc đồn phó lên lưng quyết tìm đường băng được.
Nhưng hòn đá cũng có lúc đổ mồ hôi, anh tuy khỏe nhưng không phải có phép thần. Lúc này, Thịnh đã thấy gối mỏi nhừ, chân cứ muốn rụng ra khỏi gối.
- Thịnh ơi, cậu để mình... lại... Tiếng đồn phó Huynh ú ớ trên lưng Thịnh - Vì nhiệm vụ chung cậu để mình lại đi...
Thịnh đứng lại xốc Huynh lên trên lưng rồi cắm cúi cắt hướng bước đi.
- Đố anh Huynh, giờ "mẹ thằng cu" làm gì nào? Huynh lim dim mắt rồi nở một nụ cười yếu ớt:
- Chắc đang nấu cơm!
- Không, tôi cầm chắc bà ấy đang viết thư cho anh đấy nhé. "Anh thương yêu, em biết giờ này anh đang trên đường tuần tra biên giới. Từ quê hương, em gửi tối anh muôn cái yêu cái thương..." - Thịnh nói một mạch hùng hồn đến nỗi Huynh bật cười. Nhưng câu chuyện của Thịnh vẫn không lái được suy nghĩ của đồn phó. Anh vẫn giục Thịnh để mình ở lại.
Chính Thịnh cũng đã gần kiệt sức. Anh bỗng nhớ lúc ra đi, đồn trưởng Tạ dặn thế nào tối nay cũng phải quay trở lại. Biết xử trí làm sao bây giò? Đường chưa tìm được, mà quay trở lại thì không kịp nữa. Vả lại, giữa đêm tối, anh có thể cõng Huynh trên vai lần ra phân đội được không? Rồi chắc gì anh có thể đưa Huynh về mà không bị gục giữa đường? Anh thoáng bối rối, chỉ trong nội đêm nay, hai người kiệt sức sẽ chết rét giữa rừng hoang vu, khi phân đội tìm ra chỉ còn hai cái xác...
Thịnh dừng lại bên một gốc cây. Quãng đường anh vừa tìm ra đã đi hết. Phải đặt đồn phó Huynh xuống để tìm tiếp. Nhưng khi đồn phó Huynh rời lưng Thịnh, Thịnh choáng váng, mắt hoa lên, người lâng lâng, mất trọng lượng. Anh ngã khụy xuống, hai tay thọc vào bùn, nằm im.
Đồn phó Huynh đang chuyển sang cơn rét. Cái rét ngập vào tận xương tuỷ. Một suối băng đang chảy trong sống lưng, cả người Huynh run lẩy bẩy. Giờ đây, Huynh chỉ mong một tấm chăn để quấn vào người. Kìa, một người đang đi đến. Đồn trưởng Tạ! Đồn trưởng ôm chiếc chăn bông to như trái núi đến đắp trên người Huynh. Nhưng Huynh vẫn thấy rét buốt. "Đồn trưởng Tạ ơi, cho tôi cái chăn nữa, đắp nhiều vào, nhiều vào!".
Tiếng kêu ú ớ của Huynh làm Thịnh chợt tỉnh. Anh chống gối đứng lên. Chưa bao giờ Thịnh thấy kiệt sức như lúc này. Đất trời quanh anh sụp đổ, bay vun vút. Anh bước tới, ngã vào đồn phó Huynh và ôm chặt lấy đồn phó. Trước mắt anh, dòng sông Gianh chói chang nắng hè. Cánh diều trắng run rẩy giữa trời cao xanh. Thịnh đuổi theo cánh diều trên cánh đồng gặt xong trơ đầy gốc rạ. Thịnh chạy, chạy mãi. Rồi anh dừng lại. Một tấm lụa màu hồng bay cuốn lấy anh, phút chốc tan ra thành muôn vàn sợi mảnh mai óng ánh lượn trong nắng. Đó là âm vang của một giọng hò con gái trên sông. Người con gái ấy đã đứng trước mặt anh, e lệ nghiêng nón. Hai người dắt tay nhau đi trong ánh hoàng hôn cháy đỏ sông Gianh. Ráng chiều cuộn lại thành một bông sen. Giữa bông sen đỏ như lửa nỏ ra một khuôn mặt bụ bẫm: con trai anh. Anh ôm lấy con trai, tung lên trời cao và bay theo.
Thịnh giật mình đứng phắt dậy. Nhưng hình ảnh vừa chợt lóe trong đầu làm anh bàng hoàng chốc lát. Một nỗi nhớ cồn dậy. Vợ anh, cô gái bên dòng sông Gianh có nước da nâu non rám nắng, hàm răng hạt mướp sáng bóng làm cái cười mỉm duyên dáng đến mê hồn. Giờ này, con anh có nhắc đến bố không. Mưa phùn vẫn đều đều rắc cái rét xuống vòm lá.
Thịnh rút trong túi ra bức ảnh bọc giấy nhựa, ngắm nghía. Bức ảnh chụp vợ và con trai, anh vừa nhận được. Một đứa trẻ nghiêng mặt nhoẻn cười với anh, làm anh bất giác cười theo. Năm nay, anh đã đăng ký hoãn phép, nghĩa là năm sau mới nhìn tận mặt nó...
Thịnh đút tấm ảnh vào túi áo, cài khuy cẩn thận rồi hít mạnh một hơi, trở lại với hiện thực. Anh cởi áo ngoài mặc thêm cho đồn phó Huynh.
- Thịnh ơi, cậu để mình ở lại thôi! - Đồn phó Huynh rên rẩm. Tiếng nói ngắt quãng, lập cập.
Nhìn đồn phó Huynh, Thịnh hoang mang. Anh không thể để đồn phó ở lại chết rét một mình giữa rừng được. Nhưng Thịnh đã kiệt sức, không thể cõng Huynh đi được nữa. Rồi việc tìm đường? - Câu hỏi xoáy vào đầu Thịnh. Làm sao tìm đường cho phân đội thoát khỏi vòng vây mông lung của lòng chảo quái ác này.
Thịnh cạy hộp sữa bò, bón cho Huynh. Nhưng đồn phó không nuốt nổi. Người Huynh gầy rạc đi, khuôn mặt xương xẩu, mắt trũng sâu.
"Không thể ngồi chờ chết đây được!" Thịnh thầm nghĩ. Anh rút lương khô ngồi nhai hết một gói, mắt đăm chiêu nhìn vào khoảng rừng sâu hút trước mặt. Trời đã sắp tối rồi, biết làm sao được bây giờ?
Chưa bao giờ Thịnh chịu ăn cháo vì ốm. Nhai xong gói lương khô, anh cảm thấy đỡ run hơn. Anh đứng dậy, rút la bàn xác định lại hướng đi. Rồi như một người say rượu, Thịnh bước lảo đảo. Anh lấy gốc cây trước mặt làm mốc cho mình. "Phải tới đó". Thịnh bươn lên ôm lấy gốc cây. "Một này" - Thịnh nhẩm tính. Đứng nghỉ một lát, anh nhằm gốc thứ hai... "hai này"... "ba này"... Bốn này"... Con số gốc cây lên đến bao nhiêu, Thịnh không nhớ nữa. Núi rừng nghiêng đổ, quay cuồng. Cho đến lúc anh chợt ngạc nhiên vì thấy chân không phải là bùn nữa. Thật hay ảo giác đây? Anh co chân đạp mạnh, đất rắn vẫn chưa tin vào cảm giác, anh cúi xuống sờ soạng trên mặt đất. Anh sung sướng lặng người đi, miệng lẩm bẩm: Đã đến vùng đất khô rồi! Ta đã thoát khỏi lòng chảo rồi! Vượt qua Phu Con Kên rồi!.
Thịnh quay trở lại đón đồn phó Huynh. Cõng Huynh đến vùng đất khô cũng vừa lúc trời sập tối. Đồn phó Huynh bò lồm cồm trên đất, hôn xuống mặt đất đầy lá mục và sung sướng kêu to:
- Ngày mai phân đội sẽ đến lèn Cà Chô, ngày kia sẽ đến chân cao điểm! Chắc ăn rồi!.
Thịnh hối hả đến một đám đất, dùng lá trải làm đệm rồi căng tăng. Anh dìu đồn phó Huynh vào nhà và đi tìm củi nhóm lửa. Lát sau, đồn phó Huynh ngồi ôm lấy bếp lửa, mắt nhìn ngọn lửa ngây ngất như trẻ con. Thỉnh thoảng Huynh lại dùng nắm tay nắm nhanh những ngọn lửa và chọc que vào bếp than cho tàn lửa bắn lên. Hai người cởi trần hong khô quần áo. Thịnh dùng bi đông làm nồi nấu nước pha sữa. Chốc chốc, Thịnh lại cho tay vào bếp than đỏ rực? "Để xem nó nóng hay không?"
Ăn tối xong, Thịnh dùng dao găm chặt về những cành cây to che kín xung quanh căn nhà tăng, chắn gió. Anh còn tìm thêm mấy cành củi to tổ bố đưa về lùi vào bếp, có đủ than cho Huynh sưởi cả đêm.
- Bây giờ không cần anh đề nghị, tôi cũng bỏ anh lại! - Thịnh xoay tay trên bếp lửa. Nhưng anh lại cảm thấy lo. Liệu đồn phó ở lại một mình có làm sao không?
- Cậu định quay lại mò phân đội ngay hử? - Huynh mở to mắt, ngạc nhiên, - Lạc mất! - Huynh nhìn vào khoảng tối dày đặc như xắn được từng cục trước mặt, thất vọng.
Cuối cùng, Huynh chẳng giữ được Thịnh ở lại. Anh nhìn theo bóng người đội trưởng khuất nhanh trong đêm, lòng bồn chồn lo âu. Khi quay lại anh hối hả giật chiếc tất trong tay rơi xuống bếp cháy sém một góc từ lúc nào.
Tối rồi, chưa thấy hai người trở lại, đồn trưởng Tạ rất băn khoăn. Tay ông không ròi hai sợi râu trên má. Ông tưởng tượng những cảnh mà hai người gặp phải. Lúc thì ông đoán họ sắp trở lại và dỏng tai nghe. Biết đâu, họ đang đến gần đây rồi. Kìa, có tiếng gì như tiếng chân lội nước. Ông nhảy xuống võng, mắt nhìn đăm đăm về phía có tiếng động mong nhìn thấy hình ảnh thân quen của đồn phó Huynh và đội trưởng Thịnh. Nhưng ông lại thất vọng khi rừng trở lại im ắng. Tiếng nước mưa đọng trên lá cây nhỏ xuống lách tách như nhỏ vào nỗi chờ đợi của ông, làm đồn trưởng khó chịu. Có lúc, một hình ảnh rùng rợn hiện ra: hai người đã chết cóng giữa rừng. Đồn trưởng lại cáu kỉnh đập tay vào trán xoá đi hình ảnh đó. Nhưng dù sao, ông vẫn không yên tâm. Hình ảnh ấy cứ luẩn quẩn trong đầu như một con rắn, lúc thì nấp kín, lúc thì lao phóng ra làm ông giật thót.
Câu chuyện thời sự trong phân đội là việc hai người đi trước tìm đường. Mọi người càng bàn tán, càng đoán này đoán nọ xôn xao. Ai cũng lo. Tổ trưởng trinh sát Xứng đề nghị đồn trưởng cho mình đi tìm hai người. Đồn trưởng Tạ cũng không ngồi đợi được nữa. Ông cùng Xứng ra đi.
Rừng đêm rầm rì, trăn trở trong tiếng mưa. Thỉnh thoảng một làn gió ào qua làm rừng bực mình chồm dậy vặn rung những cành lá. Củi mục phát màu lân tinh xanh lạnh như những con mắt buồn rầu chờ đợi. Đêm đem dày đặc như nắm được.
Ánh đèn pin trong tay đồn trưởng Tạ chênh chếch lóe lên cắt vào đêm một luồng sáng. Lần theo dấu vết của đồn phó Huynh và đội trưởng Thịnh, ông và Xứng di miết. Những dấu vết còn lại lò mờ, ngoặt ngoẹo phải phán đoán tìm tòi. Đồn trưởng Tạ có cảm tưởng như đang đi vào xứ sở mông lung. Nhiều lúc ông áy náy, biết đâu hai người trở lại bằng đường khác rồi. Ông nói ý nghĩ đó với Xứng liền bị Xứng bác đi.
- Không thể như vậy được! Anh Thịnh thường bảo, bảo đi rừng muốn trở lại khỏi lạc, phải tìm lại con đường mình vừa đi qua mà!
Mãi đến khuya, khi đôi chân của đồn trưởng đã mỏi như muốn rụng, ông và Xứng dừng lại nghỉ bên một gốc cây. Nỗi lo lắng như đàn châu chấu đá lách tách trong bụng của ông. Nếu hai người tìm đường không trở lại, ngày mai phân đội tiếp tục hành quân được không? Không, ông không thể để hai người bạn chiến đấu ấy phải chết đói chết rét giữa rừng được! Phân đội phải tìm được đồn phó Huynh và đội trưởng Thịnh. Nhưng như vậy, phải mất một thời gian quay đèn kéo quân giữa lòng chảo này. Chiến dịch vận tải mùa khô đang cấp bách...
Đang suy nghĩ mông lung, chợt những âm thanh lạ vọng đến làm đồn trưởng giật mình. Ông nắm lấy vai Xứng lắc lắc và nín thở nghe ngóng. Nếu không bị đêm tối che lấp, Xứng sẽ thấy đôi mắt đồn trưởng đang dồn hết tinh lực về hướng có tiếng động. Tiếng động cách quãng, nghe như tiếng chân lội nước của một người vừa đi vừa dừng lại. Đồn trưởng Tạ lên đạn khẩu súng ngắn, cùng Xứng nhẹ nhàng trườn tới phía có tiếng động.
- Ai? Đồn trưởng Tạ quát. Ông ngừng thở chờ đợi.
Tiếng động im bặt. Rồi từ trong đêm tôi hắt ra một giọng nói yếu ớt:
- Thủ trưởng Tạ đó phải không?
Ánh đèn pin trong tay đồn trưởng Tạ chiếu sáng. Mắt ông bỗng nhoà đi. Đội trưởng Thịnh đang nằm trên mặt bùn. Xứng nhào đến nâng Thịnh dậy. Đồn trưởng bổ tới ôm lấy Thịnh.
-Tìm ra đường rồi - Thịnh cười khó khăn.
Trong đêm đen, giữa rừng đại ngàn mênh mông, ba khuôn mặt đang rạng lên niềm hạnh phúc, ba cặp mắt long lanh đang nhìn nhau xúc động trong quầng sáng đèn pin.