Một tốp sáu tên biệt kích lầm lũi bước đi trong mưa. Mưa trên cao điểm 2017 với những giọt lớn như mưa đá, bị gió xoáy lạc xuống roàn roạt. Cây cối trên điểm cao gầy gò, được bao phủ bằng lớp rêu dày ba bốn phân, Chúng bước đi lảo đảo, bị mưa gió hất ngược những chiếc mũ rằn ri. Mắt chúng đỏ quạch như những cục máu. Tên đi đầu nhăn nhở:
- Đ.m. Tao chưa thấy gió ở đâu như cái cao điểm chết tiệt này! - Hắn đâm tay vào túi quần, lối ra một điếu thuốc lá, cắm lên miệng, bật chiếc bật lửa "ga". Nhưng gió giận dữ dập tắt ngọn lửa nhỏ nhoi của hắn. Bực tức, hắn ném chiếc bật lửa xuống đất lấy gót giày nện bẹp.
Sáu con thú lại trườn đi trong gió. Cuối cùng, chúng dừng lại trước một bệ phóng tên lửa đặt ở mỏm đất nhỏ về hướng đường 12A.
- Chơi đi bay! - Tên đi đầu quắc mắt nhìn mấy tên đồng bọn. Hắn là Phảy, toán trưởng toán biệt kích vừa nhảy xuống điểm cao này theo kế hoạch "Con thoi số 8". Hắn có khuôn mặt lưỡi cày, hàm răng vẩu lúc nào cũng nhăn ra giữa đôi môi thâm sì như sắp cắn. Người hắn gầy và cong như một cành củi khô. Bàn tay hắn thô với những ngón khoằm khoằm vì thói quen nắm báng súng và bóp cò. Bộ quần áo hắn mặc bốc lên một mùi khắm lặm như mùi của một xác chết.
Như những cái máy, sau khi nghe lệnh của Phảy, bọn biệt kích chạy đến đống đạn tên lửa để cách đó vài chục mét. Chúng tra kíp nổ vào đạn rồi mỗi tên vác một quả chạy đến lắp vào bệ phóng. Phảy cúi xuống xem lại bộ phận phát hoả của bệ phóng. Hắn không cần điều chỉnh hướng nữa. Bữa trước, khi vừa đặt bệ phóng xuống đây, hắn đã chọn một số mục tiêu dọc theo trục đường 12A nhân lúc trời quang. Hắn quát mấy tên lính tản ra trên mặt đất rồi chập điện. Một tiếng nổ loang ra trong thiên không, tiếng đạn rít ngắn ngủi rồi tiếng nổ phía đường 12A vọng lại nghe xa xăm. Phảy đứng dậy nhăn răng ra cười và vẫy tay ra hiệu cho bọn lính trở về.
Địa điểm đóng quân của toán biệt kích nằm ở trung tâm của vạt bằng cao điểm, núp trong một lùm cây mi cắt rậm rạp, xung quanh bao bọc bởi một hệ thống mìn định hướng clây-mo. Đứng bên ngoài lùm cây, không ai có thể tưởng rằng bên trong có người. Những cành cây mi cắt đan níu nhau rậm rịt chằng thành vành đai quanh căn nhà tăng của bọn biệt kích. Với kinh nghiệm của một tên biệt kích nhà nghề, dù sống ở đâu, Phảy cũng cảm thấy bị đe doạ nên hắn rất cảnh giác. Hắn không cho tên lính nào giẫm nát một bụi cỏ, bẻ gãy một cành cây xung quanh khu vực ấy. "Mình sẽ tặng một viên cho người anh em nào vi phạm những điều nghiêm cấm đó", Phảy tuyên bô và vung khẩu súng ngắn. Bọn lính biết hắn nói là hắn làm thật.
Phảy nâng quả mìn clây-mo đặt dưới một gốc cây lên cho bọn lính vào trước, xong hắn chui qua và cài lại như cũ. Toán lính đang đốt xăng để sưởi, thấy Phảy về đều đứng dậy. Phảy chồm vào nhăn răng ra chỉ tay vào mấy thùng xăng đang cháy, khói phun lên đen kịt.
- Thằng nào? - Mắt hắn long lên, hắn nghiên răng làm quai hàm bạnh ra, giật giật. Lũ lính nhôn nháo đổ lỗi cho nhau. Phảy bước đến cầm lấy cổ áo một tên lính trẻ nhất, lao vào ngực tên lính ấy một cú đấm xoáy. Tên lính ự lên một tiếng, ôm ngực lảo đảo rồi ngã lăn xuống. Phảy còn bồi tiếp vào mạng sườn tên lính một cú đá, xong hắn đứng chống nạnh, đưa cặp mắt diều hâu nhìn bọn lính lúc này dạt ra như bầy gà con.
- Không dập tắt lửa đi à, quân khôn kiếp! Bay đốt khói báo hiệu cho bọn công an biên phòng đến cắt cổ hả?
"Bọn công an" - Hắn thầm nhắc lại mấy tiếng ấy và cảm thấy lành lạnh sau gáy. Mặc dù những lưới khói quằn quại vươn lên khỏi lớp chắn của tấm tăng Mỹ đã bị gió bứt đi, xoá tan, nhưng hắn vẫn cảm thấy có những con mắt nào đó từ trên trời đang nhìn xuống đây.
Bọn lính dập tắt lửa. Mùi ét xăng xông lên khét lẹt, làm Phảy hắt hơi một chặp. - Hắn lấy tay áo quẹt nước mũi, nhìn tên lính trẻ lúc nãy vẫn nằm co chân trên đất:
- Mày chọn cái chết đó hở, Xín!
Tên lính trẻ vẫn không nhúc nhích. Điên tiết, Phảy nhảy lại dựng tên lính dậy, rút. khẩu Braoning dí vào thái dương của Xín, ngón tay trong vành cò từ từ xiết lại. Nhưng hắn lại buông súng xuống, thở ra như tiếng kêu của con lợn độc.
Tên lính trẻ quay đi, khạc nhổ. Phảy hậm hực nheo mắt nhìn theo. Trong đám lính, Xín là đứa hắn ghét nhất. Sự căm ghét ấy không phải không có lý do. Trước lúc lên đường đến đây, vợ Xín đến thăm chồng. Cô gái Lào Lum ấy có khuôn mặt tròn, người núng nính, khiến khi nhìn thấy Phảy nuốt nước bọt. Hắn đòi Xín nhường vợ cho hắn một ngày, nhưng tên lính trẻ này đã rút con dao găm Mỹ lên trả lời. Phảy căm thù Xín từ lúc ấy. Hắn lóe ra tham vọng chiếm vợ Xín. Hắn đã lén tìm được chỗ ở của cô gái ấy. Nhưng muốn được ngửi mồ hôi của người đàn bà này, trước hết phải giết Xín. Hắn dự tính một cách độc ác: Trong chuyến biệt kích lên cao điểm 2017, hẩn sẽ cho Xín "ăn đất". Nhưng thực hiện mưu đồ ấy chưa phải lúc. Hắn cần giữ tinh thần cho lũ lính.Đợi khi rút quân, hắn sẽ bắn chết Xín.
Từ nãy tới giờ có một tên đứng chống nạnh, nhìn mọi việc diễn biến với một vẻ thản nhiên. - Hin,tên hắn, toán phó toán biệt kích. Hin có khuôn mặt lúc nào cũng quàu quạu như bực tức điều gì. Đôi mắt hắn lờ đò mỏi mệt như mắt chó ốm. Người hắn thấp, thân bẻ cong về phía trước, cái dáng của một người sinh ra đã lội suối trèo đèo. Phảy bước lại nhìn xói vào mặt Hin, bóp mạnh huyệt cổ làm Hin đau nhói.
- Người anh em, cấp trên đưa ông đến đây không phải để nghiên cứu đất đai. Ngay hôm nay, các ông phải thực hiện nhiệm vụ, Phảy bỗng cười vang, cái cười bắn ra từ hàm răng vẩu nghe như tiếng gió rít qua mỏm đá. Và ông phải trả cái nợ của mình đi chứ!
Hin đưa tay hất mạnh tay Phảy. Trong thâm tâm, Hin căm ghét tên toán trưởng này. Hin mới biết Phảy từ bữa lên máy bay đến đây. Hin buồn rầu đưa mắt nhìn những cành mi cắt run lẩy bẩy trong gió. Hắn cảm thấy bơ vơ như con vượn lạc bầy, như ngọn gió lang thang thổi qua Phu Ác. "Phải trả cái nợ của mình nữa đi chứ!". Bụng hắn bỗng thót lên như có ai đang cạy lưỡi dao găm Mỹ ở bên trong.
Dòng Y Leng gào rú dữ dội như con hổ bị thương khi những cơn mưa giông vừa tạnh. Hin cầm chói cùng mấy thằng bạn cởi trần luồn vào rừng nhặt nấm. Nấm tai mèo to bằng bàn tay, tím thẫm vểnh lên như nghe ngóng. Nấm mỡ trắng muốt như những nắm xôi. Sau cơn mưa giông, nấm mọc nhiều, nhặt một chặp đã đầy chói Hin bươn về nhà, đổ ra đầy một sàng đầy ắp những nấm. Rồi Hin chạy nhặt thêm chói nữa... Mùa nắng hanh, khói đốt rẫy tuôn lên mù trời. Hin cầm cây gỗ vót nhọn cắm xuống mặt đất đầy tro. Mê Hin đeo cái thùng da trâu đựng ngô giống đi sau, bàn tay mê gầy guộc như một búi rễ cây sim sống trên đỉnh đồi, chọn từng hạt ngô vàng tra xuống lỗ. Đến chiều, cái bụng của Hin đã thọp vào xương sống, đang đòi ăn cơm, cái tay của Hin như sợi chạc chiu thối gốc không giơ nổi cây gỗ nữa, mê Hin nhìn con:
- Thằng Hin, cái tay mày đã mệt, cái bụng mày đã đói, mày cắm cái lỗ cạn như dấu chân con lợn rừng. Hạt ngô nó không ưng cái lỗ cạn, nó không cho hạt nhiều được đâu. Ta về thôi.
Hin buông cây gỗ, chạy một mạch về nhà, vục đầu vào rá xôi đang bốc khói nghi ngút.
Tuổi thơ ấu của Hin cứ như thế qua đi. Cho đến khi bụng hắn đã biết nhớ một người con gái, đêm trăng về làm hắn nôn nao. Người con gái đó là Y Đăm, đang trỉa bắp trên rẫy. Nhớ Y Đăm, hắn liền bỏ chạy về đứng trước cầu thang nhà Y Đăm. Đang giương ná bắn con sơn dương, nhớ Y Đăm mũi tên bỗng bắn đi đâu. Hắn săn đón Y Đăm, lao theo bóng hình của người con gái ấy như con trâu ăn phải lá ngón, như con chim kên kên bị mũi tên độc. Một đêm trời mưa, con suối Y Leng rú lên sau bản, sét đánh xuống rừng Phu Ác, cây dâu da đầu bản bị gió bẻ quặt xuống. Y Đăm đang ngủ trong nhà bỗng bị con ma rừng bắt mất. Cả Hin đêm ấy củng không biết đi đâu. Bản Sương sợ hãi bàn tán. Sau ba tuần trăng, cày lúa trên rẫy Y Đăm trỉa đã lớn, Y Đăm lù lù trở về. Cái bụng Y Đăm dần dần to lên. Bản Sương lại xôn xao:
- Y Đăm nó thành con ma rừng rồi đó!
- Con ma cà bông nhập vào nó đưa nó về giết chết dân bản ta nữa đó!
Người ta rỉ tai nhau, rồi cả bản lánh mặt Y Đăm. Họ rút cầu thang lên khi thấy Y Đăm muốn vào nhà.Họ chui vào bụi rút cây mốc cầm tay khi thấy Y Đăm đi qua. Y Đăm trở lên lầm lì, chỉ khi lên rẫy làm cỏ lúa, vào rừng nhặt nấm, hái măng, Y Đăm mới ra khỏi nhà. Bụng Y Đăm to đến mức phải cong người ra phía sau mới đi được.
Rồi một đêm, cái bụng ấy đau như muốn nứt ra. Y Đăm quằn quại giữa sàn nhà, người co lại như con nhím bị đòn, ôm bụng khóc nức nở trong nỗi kinh hãi của mọi người trong nhà. Giữa lúc đó, một người bước vào, đến nâng Y Đăm dậy. Người đó là Hồ Phừn. Và, đứa con gái đầu lòng của Y Đăm đã ra đời trên bàn tay anh.
Phừn ở lại nhà Y Đăm gần một tháng rồi lại ra đi. Anh là người đầu tiên không sợ con ma Y Đăm bắt chết nên cũng là người đầu tiên Y Đàm kể cho biết mọi chuyện. Và không biết Hồ Phừn nói với dân bản thế nào mà sau khi anh đi, dân bản không xa lánh Y Đăm nữa. Có người còn đem đến cho mẹ con Y Đăm nào xôi hông trộn nấm xào thịt, nào chân con hươu con mang, cho Y Đăm ăn để có sữa nhiều cho con bú.
Riêng Hin vẫn chưa trở về bản. Sau khi mạo hiểm bắt Y Đăm vào rừng, hắn hoảng sợ không dám trở về bản nữa.Hắn kéo Y Đăm đi lang thang hết núi này sang núi nọ. Một hôm, đang đi, hắn há hốc miệng run sợ. Trước mặt hắn, một con vượn lông lá loăn xoăn rũ xuống trùm kín mặt từ đâu nhảy ra chặn đường, lăm lăm con dao găm trong tay.
- Chúng mày đi đâu? - Con vượn hỏi?
Hin chưa hết hoảng hồn, vẫn đứng im như cây chuối.
- Không nói à? - Con vượn lại nói, giọng rít lên - A, tao biết, tao biết. Bay đi tìm chúng tao cho công an biên phòng! Tao giết! Con vượn nhảy vào Hin, bổ cây dao găm xuống huyệt cổ Hin. Phản ứng trước cái chết, Hin né tránh, con vượn hẫng đà bổ xuống đất. Hin vồ lấy đè dí xuống, Y Đăm sợ hãi rú lên, ngất đi. Không biết con vượn nói gì với Hin, cánh tay Hin từ từ buông và hai đứa ngồi với nhau bên hòn đá rầm rì to nhỏ. Rồi Hin đứng dậy đến bảo Y Đăm trở về bản. Từ đó, Hin theo tên trùm thổ phỉ này.
- Vợ của mày thằng công an Phừn cướp mất rồi! - Một hôm tên trùm phỉ đi đâu về báo cho Hin cái tin ấy. Nỗi căm tức trào lên chụp lấy cổ Hin. Cái tay Hin muốn chém, cái chân Hin muốn đi trả thù. Hin tìm về bản Sương, ngồi rình bên một hòn đá lớn bên đường. Quả đúng như thằng trùm phỉ nói, Hin thấy Y Đăm và Hồ Phừn từ trong bản đi ra. Hin tức điên lên, chờ hai người đi đến trước mặt, Hin vùng dậy vung cây dao mác lên. Hắn chỉ nom thấy máu phun ra trên mặt Phừn rồi chạy biến vào rừng, đi miết. Cũng hôm đó, toán thổ phỉ bị công an biên phòng bao vây, tiêu diệt. Riêng Hin, hắn may mắn không đi vào vòng vây của công an biên phòng nên sống sót. Khi chỉ còn một mình bơ vơ giữa rừng sâu, Hin cảm thấy hối hận. Nếu không giết chết Hồ Phừn, hắn còn hy vọng trở lại bản, nhưng cái mác của hắn đã dính máu người cách mạng rồi, bàn tay hắn đã làm con người biến thành con ma rồi, Hin không thể sống với dân bản được nữa. Đêm nằm nghe cọp gào trong thung sâu, Hin rùng mình co lại trong hốc đá như con trút. Hắn cảm thấy nhớ mẹ, nhớ bản Sương, nhớ con suối Y Leng, nhớ Y Đăm, em gái Y Lan mới lớn được ba mùa rẫy không vịn vai bắt Hin cõng ra suối mò cá nữa. Cái rẫy cái nương, cũng thù hắn như thù con lợn độc phá ngô phá lúa.
Sau một tháng ngược theo con suối chảy rồi xuôi theo con suối chảy. Hin đến một vùng nào đó ở Trung Lào. Hắn nhập với một toán cướp. Sau hai năm sống cuộc đời du thủ du thực, hắn chán cảnh cướp phá chém giết. Hắn không nguôi nhớ bản Sương, mế già, Y Đăm và em gái Y Lan, nhưng bàn chân của hắn đã đi quá xa, không thể trở về bản Sương được nữa. Hắn trốn đến Viêng Chăn ăn xin. Cho đến một ngày cách đây nửa năm, hắn bị cảnh sát Viêng Chăn bắt vì gây chuyện đánh nhau trên phố. Sau khi khai hết cuộc đời phiêu bạt của mình, hắn ngạc nhiên khi thấy người ta đưa hắn lên xe Pho chở ra sân bay Chiếc máy bay đưa hắn đến một trại lính. Hắn học bắn súng, đánh võ, đâm dao. Người ta nói với hắn rằng, mế hắn đã bị cách mạng giết chết, hắn phải về trả thù. Sau mấy tháng học, Hin được phong thiếu uý, hắn chẳng hiểu thiếu uý là cái gì, chỉ biết người ta cho hắn tiền rồi đưa về Viêng Chăn. Được biết sắp trở lại bản Sương, thoạt đầu Hin rất mừng. Hin sắp được gặp mế, gặp Y Đăm gặp em gái Y Lan, sắp được ngắm con suối Y Leng những buổi chiều tuôn chảy như một vòng bạc trên cổ tay Y Đăm. Nhưng hắn lại lo sợ khi nhớ đến tội lỗi của hắn đôi với bản Sương và đối với công an biên phòng.
Hin cứ mang theo tâm trạng đó bước xuống vùng đất hẻo lánh và hiểm trở này. Nhiệm vụ của hắn là dẫn một toán về bản Sương hoạt động phá rối. Mấy ngày qua, hắn chần chừ vừa muốn đi vừa muốn không. Hắn căm tức Phảy vì Phảy cứ giục hắn luôn. Trước đây, Hin không biết Phảy là ai, vậy mà bây giờ Phảy lại chỉ huy hắn, thúc hắn như thúc con lợn.
Hin đưa cặp mắt mệt mỏi nhìn Phảy thở dài não ruột:
- Tao sẽ đi bây giò! - Hin nói.
Phảy vỗ tay rồi nhảy lại mấy hòm gỗ đựng làm vách chắn gió, rút dao cạy tung một hòm, xổ ra một đống đồ hộp.
- Chúng ta liên hoan chúc mừng ông toán phó lên đường thắng lợi và chúc mừng sự thành công bước đầu của chúng ta.
Với bàn tay thành thạo, lát sau Phảy đã khui xong đống đồ hộp.
Hắn lôi trong thùng sắt ra những chai rượu uýt-ky ném ra giữa đất. Bọn lính quây lại chen chúc nhau bên đông đồ hộp. Chúng chửi rủa, gầm gè nhau và bắt đầu ăn uống. Mỗi tên cầm trong tay một hộp thịt giữ khư khư trước bụng, dùng dao găm xén thịt bỏ vào mồm, nhai. Mắt đứa nào cũng thao láo như mắt của những con chó giành xương. Những chai rượu phút chốc chỉ còn vỏ không từ trong tay bọn lính bay ra nổ choang choảng trên mặt đất. Lũ lính ngấm hơi men, mắt chúng vằn lên những tia máu. Chúng đấm đá nhau, chửi bới nhau và tự do moi thịt hộp, lôi rượu từ trong các thùng ra nhậu nhẹt. Một mình Phảy uống cạn hai chai uýt - ky, hắn bước đi lảo đảo đến bên chiếc máy vô tuyến PRC 25. Hắn bật ăng ten chỉnh sóng, rồi vào máy những lời khoa trương của một kẻ say rượu báo thành tích về trung tâm.
Phảy buông máy ngã vật ra phía sau. Chốc lát tiếng ngáy bật ra lọt rọt từ cái mũi hếch của hắn. Mặt hắn méo xệch đi, hàm răng vẩu nhăn ra trong giấc ngủ trông như bị chết đột ngột. Lũ lính nằm chồng chéo lên nhau, tiếng chửi méo mó, ú ớ rồi im hẳn. Chúng ngủ, giấc ngủ nặng nề trên những khuôn mặt gầy quắt đen đúa như những miếng sắt gỉ nom thật thê thảm. Có đứa ngồi dạng chân, tựa lưng vào một gốc cây mi cắt, đầu ngoẹo về một bên. Có đứa đang ngủ bỗng nhảy dậy, cầm súng lên đạn rồi lại khuỵu xuống ngủ tiếp.
Phảy tỉnh rượu, chồm dậy đấm đá lung tung. Hắn chửi lũ lính khốn nạn, lười nhác và tham ăn. Lũ lính ngồi dậy, ngơ ngác nhìn Phảy. Khi chửi đã chán miệng, đấm đá đã chán tay, Phảy lục tìm tấm bản đồ bọc giấy nhựa trải xuống đất. Hắn nheo mắt nhô lên cúi xuống tấm bản đồ như một con khỉ bắt rận. Rồi hắn gấp tấm bản đồ lại, lên đạn khẩu súng ngắn.
- Tao dẫn bọn mày xuống cửa hang. Hắn hất hàm với Hin, rồi khom người luồn qua bụi mi cắt như một con mèo. Hin im lặng theo Phảy. Năm tên lính lầm lũi mang súng đạn và các trang bị luồn theo.