Chương 11Sức mạnh của ngôn ngữ thân thể

Đừng đợi cho đến khi mọi thứ thuận lợi mới bắt tay vào làm. Chuyện sẽ không bao giờ hoàn hảo. Sẽ luôn có những thách thức, trở ngại và những điều kiện kém lí tưởng. Vậy thì sao. Hãy bắt đầu ngay bây giờ. Với mỗi bước đi của bạn, bạn sẽ ngày một lớn mạnh hơn, ngày càng vững vàng hơn, ngày càng tự tin hơn và ngày càng thành công hơn

- Mark Victor Hansen -

Nếu bạn định xây dựng một cái tôi tích cực, hãy bắt đầu ngay hôm nay. Bạn không cần phải tham gia vào bất kì bài tập nhận thức dài dằng dặc nào, hoặc dành nhiều năm để phân tích tâm lí bản thân. Thay đổi bắt đầu bằng những hành động đơn giản được thực hiện liên tục trong một khoảng thời gian dài và có chủ đích.

Chúng ta có thể làm cho mình trông đẹp hơn, cảm thấy tốt hơn và nâng sự tự tin của mình lên một tầm cao mới chỉ bằng cách thực hiện ngôn ngữ cơ thể tự tin. Khi chúng ta nghĩ về việc chữa lành từ những khuôn mẫu tự hủy hoại bản thân, chúng ta liên tưởng đến chức năng cảm xúc và tinh thần. Mặc dù điều này là đúng, nhưng vẻ ngoài tích cực của bạn sẽ khiến bạn cảm thấy tuyệt vời.

Cuốn sách này chủ yếu tập trung vào tư duy của bạn, nhưng nhận thức về ngôn ngữ cơ thể cũng có thể thay đổi mọi thứ.

Có hàng trăm điều nhỏ bé miêu tả cách chúng ta đang cảm thấy bên trong. Trong những phần trước, tôi đã giới thiệu cách tạo ra những tư duy mạnh mẽ để vượt qua thất bại của bản thân, còn chương này sẽ nói về việc kiểm soát ngôn ngữ cơ thể để tạo dựng sự tự tin, tăng cường sức mạnh cho bạn trong việc phát triển cá nhân, thay đổi và chữa lành.

Trong nhiều năm, tôi tránh giao tiếp bằng mắt với mọi người, bất kể là khi tôi đang gọi một li cà phê tại cửa hàng hay giữa một cuộc họp kinh doanh. Tôi không thích giao tiếp bằng mắt. Một người gặp khó khăn với các vấn đề về sự tự tin, lòng tự trọng và sự từ chối, thì giao tiếp bằng mắt là điều vô cùng khó chịu. Tôi nhớ mình đã nghĩ: “Nếu họ nhìn thấu tôi thì sao? Điều gì sẽ xảy ra nếu ánh mắt của tôi khiến họ nghĩ rằng tôi đang nói dối?”

Khi bạn gặp khó khăn với lòng tự ti hoặc dễ bị tổn thương, nó đều thể hiện qua ngôn ngữ cơ thể của bạn. Ví dụ, bạn có thể cúi người khi ngồi xuống hoặc tránh nhìn người khác. Khi bạn đi bộ, bạn cúi đầu xuống và mắt hướng xuống đất. Trong khi trò chuyện, bạn khoanh tay trước ngực như thể tự vệ.

Chỉ cần nhìn những người xung quanh bạn gặp hàng ngày: Họ đi bộ như thế nào? Tư thế, mức độ giao tiếp bằng mắt và cử động tay chân của họ cho bạn biết điều gì về họ? Bạn có thể biết thêm nhiều điều về mức độ tự tin của một người thông qua việc quan sát cách cách họ cử động.

GIAO TIẾP TÍCH CỰC BẰNG MẮT

Vào ngày tôi nhận thức được kĩ năng giao tiếp bằng mắt của mình kém, tôi đã suýt đụng phải một người bạn của tôi trên phố, tôi thậm chí còn không nhận ra anh ấy. Ánh mắt của tôi cụp xuống khi tôi bước đi. Theo người bạn này, đấy là một thói quen cố hữu của tôi. Khi tôi bước đi, tôi luôn cúi đầu. Tôi không giỏi giao tiếp bằng mắt với mọi người và khó nhận thức được nỗi sợ hãi của mình nếu có chuyện đó thật sự khó chịu đựng nổi.

Ánh mắt của bạn nhìn xuống mặt đất, đầu của bạn hướng theo và bạn cúi đầu thấp khi đi bộ. Không nói về cách việc này làm cho bạn trông như thế nào. Điều quan trọng là nó khiến bạn cảm thấy như thế nào. Khi tôi cúi đầu xuống và nhìn xuống đất, tôi cảm thấy mình yếu đuối, dễ bị tổn thương và xấu hổ. Điều này dẫn đến cảm giác tiêu cực và chán ghét bản thân. Tôi không có chút tự tin nào cả. Bên cạnh đó, như bạn của tôi nói: “Tôi không biết tại sao anh luôn nhìn xuống đất. Không có gì ở dưới đó ngoài bụi cả.”

Anh ấy đã đúng. Khi tôi bắt đầu ngẩng cao đầu, tôi nhìn vào khuôn mặt của những người đi ngang qua tôi. Tôi thấy rằng, nhìn lên bầu trời tích cực hơn là kéo ánh mắt của tôi dõi theo những tảng đá. Giao tiếp bằng mắt không chỉ xây dựng sự tự tin mà còn khiến bạn cảm thấy chân thật, cởi mở và kết nối hơn.

Vậy tại sao chúng ta lại tránh giao tiếp bằng mắt? Bởi giao tiếp bằng mắt dễ tạo ra cảm giác bị tổn thương. Nếu bạn từng nhiều lần bị từ chối, bạn có thể sợ rằng đối phương sẽ không đáp lại ánh mắt của bạn. Chắc chắn bạn sẽ cảm thấy áp lực trong việc duy trì giao tiếp bằng mắt. Nhưng mặt khác, giao tiếp bằng mắt tạo nên sự khác biệt, vì nó tạo ra cảm giác tin tưởng và đồng hành. Mọi người sẽ đáp lời bạn nhiều hơn khi bạn tỏ ra trung thực, cởi mở và trân trọng khi tương tác với họ.

Quan trọng nhất, bạn đang gửi một thông điệp: “Tôi đủ tốt. Đấy là lí do tại sao tôi có thể nhìn vào mắt bạn.” Tôi đã tránh giao tiếp bằng mắt quá lâu vì tôi không tin rằng mình đủ tốt. Tôi không muốn mọi người thấy điều đó. Nhưng họ đã thấy bởi tôi luôn nhìn xuống hoặc nhìn sang chỗ khác.

Vì vậy, hãy ngẩng đầu lên. Ngẩng cao đầu và nhìn những người bạn đang tương tác.

Chiến lược tự tin giao tiếp bằng mắt #1: Nhìn mọi người bằng một ánh mắt dịu dàng, thân thiện. Giao tiếp bằng mắt không nhất thiết phải là một cuộc đọ mắt. Điều này có thể khiến mọi người cảm thấy không thoải mái, vì vậy đừng lạm dụng nó. Duy trì giao tiếp bằng mắt khi bạn đang nói, dần dần nhìn ra chỗ khác khi bạn phải tìm kiếm ý nghĩ, và sau đó lại tiếp tục nhìn vào đối phương.

Chiến lược tự tin giao tiếp bằng mắt #2: Tôi không có ý định tạo ra hiệu ứng thống trị hoặc áp đảo ở đây. Hãy coi đây như một liệu pháp nếu bạn muốn kết nối với những người bạn cảm thấy không thoải mái khi ở cạnh. Đừng nhìn đối phương bằng ánh mắt mãnh liệt như thể bạn có điều gì đó cần chứng minh. Nếu bạn không muốn bị hiểu nhầm là đang thách thức ai đó, hãy giữ ánh mắt dịu dàng, thêm một nụ cười thật tươi và trở nên cởi mở. Nếu bạn muốn được yêu mến ngay lập tức, ba thái độ này kết hợp với nhau sẽ thu hút nhiều cơ hội hơn và giúp bạn nâng cao mức độ tự trọng lên đáng kể.

Rõ ràng, việc mọi người phản ứng với sự tự tin tích cực của chúng ta như thế nào là điều rất quan trọng, nhưng những gì chúng ta đang thực sự theo đuổi ở đây là thúc đẩy cảm giác tự tin và tự trọng bên trong mình. Chúng ta “cảm thấy tốt” khi chúng ta thấy mình đủ tốt. Nếu bạn làm việc này để mong cầu điều gì đó từ người khác, bạn sẽ rơi vào cái bẫy của việc làm hài lòng mọi người để được yêu thương. Và nếu bạn nhận được phản ứng tiêu cực, nó sẽ quay trở lại và kích hoạt tư duy tiêu cực của bạn một lần nữa. Bạn có thể giữ cường độ mắt ở mức tối thiểu. Trông tự tin nhưng thích thú. Có vẻ thoải mái nhưng tỉnh táo.

Chiến lược tự tin giao tiếp bằng mắt #3 - Đôi mắt của chúng ta thực sự là cửa sổ dẫn đến những phần sâu sắc hơn trong con người chúng ta. Chúng vẫn được ví như là cửa sổ tâm hồn, nhưng quan trọng hơn, chúng cho biết cảm nhận của bạn về bản thân. Nhìn vào mắt một người có thể cho bạn biết nhiều điều về người đó.

Người cố vấn cũ của tôi từng là nhân viên bán hàng hàng đầu trong công ty của anh ấy. Anh ấy nói rằng: “Nếu bạn không thể nhìn thẳng vào mắt ai đó khi họ đang tương tác với bạn, họ sẽ không mua bất cứ thứ gì. Điều đầu tiên chúng tôi dạy mọi người, những người mới vào nghề, là hãy nhìn thẳng vào mắt mọi người nếu bạn muốn bán được hàng. Thật là sốc vì điều này khó khăn như thế nào đối với nhiều tân binh của chúng tôi.”

CHUYỂN ĐỘNG CƠ THỂ TÍCH CỰC

Ngôn ngữ cơ thể tích cực có thể được định nghĩa là những cử động và cử chỉ phi ngôn ngữ thể hiện sự quan tâm, nhiệt tình và phản ứng tích cực đối với những gì người khác đang nói.

Đến bây giờ, bạn có thể bắt đầu nhận ra một số thông điệp tiêu cực về bản thân, mà cơ thể bạn thể hiện ra thông qua việc quan sát ngôn ngữ cơ thể của mình. Như bạn đã biết, bằng việc kiểm soát cách di chuyển, bạn có thể điều chỉnh cảm xúc của mình. Sự tự tin không chỉ là cách bạn nghĩ, sự tự tin còn là một phản ứng đối với cách bạn cư xử. Nếu bạn hành động đầy tự tin, bạn sẽ cảm thấy hào hứng như được tiếp thêm sức mạnh. Đây là một điều rất tự nhiên.

Mọi người có thể nói rất nhiều về bạn và ngôn ngữ bạn giao tiếp thông qua các chuyển động của cơ thể. Ngôn ngữ cơ thể của bạn bao gồm vị trí của bàn tay, tư thế và nét mặt. Đây là giao tiếp phi ngôn ngữ kể một câu chuyện về mức độ tự tin và lòng tự trọng của bạn. Những người có năng khiếu về mặt này có thể nhận ra bạn đang cảm thấy gì vào lúc này.

Tôi không định gây ấn tượng với bất kì ai cả. Đây không phải là những lí do tại sao việc tạo dáng tự tin lại quan trọng. Mục đích chính của chúng ta khi giao tiếp bằng mắt và ngôn ngữ cơ thể không chỉ để tỏ ra tự tin, mà là để cảm thấy tự tin và kiểm soát được cảm xúc của mình, hướng tới loại bỏ nỗi sợ hãi về giao tiếp xã hội. Đấy cũng là một cách để bạn khẳng định giá trị của bản thân.

Bạn sẽ tạo ra một tư duy tích cực vô cùng khi bạn sử dụng ngôn ngữ cơ thể tập trung vào các chuyển động tích cực tạo hứng thú, thể hiện trí thông minh và đưa bạn vào tư duy đúng đắn để hành động thật nhiệt tình.

NGÔN NGỮ CƠ THỂ RẤT QUAN TRỌNG

Trọng tâm của cuốn sách này là giúp bạn cảm thấy tuyệt vời về bản thân và tìm lại sức mạnh cá nhân mà bạn đã đánh mất trên con đường đi tìm hạnh phúc đích thực. Đối với những người chưa bao giờ trải nghiệm hoặc phát triển sức mạnh cá nhân đó ngay từ đầu, đây là cơ hội để bạn tỏa sáng và trở thành người thu hút và đáng tin cậy.

Về cơ bản, kiểm soát cảm xúc nội tâm, nhìn rộng ra, là cách bạn thể hiện bản thân ra bên ngoài. Thế giới bên ngoài của bạn sẽ luôn phản ánh nội tâm bên trong. Bạn có thể cố gắng che giấu và giả vờ như thể mình kiểm soát được mọi việc, nhưng trò chơi này sẽ không kéo dài mãi mãi. Cố gắng trở thành một thứ mà bạn vốn không phải, điều đó cũng rất mệt mỏi.

Trước hết, những tư thế yếu ớt mà những người kém tự tin và hay sợ hãi thường biểu hiện là:

• Khoanh tay (phòng thủ và bảo vệ);

• Chạm vào mặt/cổ (thể hiện sự lo lắng hoặc không thoải mái);

• Cho tay vào túi;

• Giữ khoảng cách;

• Mắt nhìn xuống hoặc nhìn sang một bên (thiếu tự tin và thể hiện sự xấu hổ);

• Giọng nhỏ, giọng nói không rõ ràng (thiếu tự tin và thể hiện sự sợ hãi khi nói sai).

Những tư thế tích cực sẽ thúc đẩy sự tự tin tổng thể của bạn và khiến bạn không thể ngăn cản là:

• Cười;

• Cử chỉ và biểu cảm phóng khoáng;

• Một thái độ bình tĩnh và tích cực;

• Mời mọi người vào không gian cá nhân của bạn (mời họ đứng gần).

TÔI THỂ HIỆN BẢN THÂN NHƯ THẾ NÀO?

Ngôn ngữ cơ thể chưa bao giờ là điểm mạnh của tôi, và tôi chưa bao giờ đánh đồng nó với việc cảm thấy hài lòng về bản thân. Nhưng sau khi học được các kĩ thuật thể hiện bản thân với sự tự tin trước mặt người khác, nó đã thay đổi cả cách tôi cảm nhận nội tâm mình. Cảm xúc bên trong và bên ngoài của bạn được kết nối với nhau. Bạn không cần phải bắt chước ai cả. Bạn nên làm theo cách bạn muốn cảm nhận, trong ngoài đồng nhất thì mọi chuyện sẽ an ổn.

Trong nhiều năm, tôi cúi đầu khi đi lại, không cười nhiều, tôi luôn khoanh tay và giữ khoảng cách với mọi người. Đây là cảm giác bên trong tôi: buồn bã, chán nản, thiếu lòng tự trọng và sự tự tin. Khi những cảm xúc nội tâm tôi lành lại, hình dáng bên ngoài của tôi đã được cải thiện nhưng tôi vẫn hành động như một người có nhiều điều tiêu cực bên trong. Vì vậy, tôi đã áp dụng các mẹo sau đây:

Chiến lược 1: Nở một nụ cười

Như chúng ta đều biết mỉm cười là điều tuyệt vời, nhưng những người bị mắc kẹt trong những hành vi tự hủy hoại bản thân sẽ gặp khó khăn khi biểu đạt bất kì cảm giác hạnh phúc thực sự nào. Chúng ta cảm thấy tồi tệ về bản thân, và vì vậy chúng ta hành động như thể chúng ta là một gã tồi thực sự vậy. Mỉm cười có thể thay đổi mọi thứ cho bạn trong một tích tắc. Cười làm giảm căng thẳng và là một cách giao tiếp tích cực. Mọi người nhìn thấy điều đó và họ sẽ muốn nói chuyện với bạn, trở thành bạn của bạn và cởi mở hơn. Mỉm cười mang đến cơ hội. Nó truyền tải năng lượng hạnh phúc và giúp bạn cảm thấy hài lòng về bản thân.

Bạn không cần phải lúc nào cũng đeo một nụ cười trên mặt, vì vậy hãy chọn thời gian và địa điểm. Bạn có thể thực hành nó khi ở một mình. Mỉm cười làm căng cơ mặt và tạo độ sâu cho làn da của bạn. Hơn thế nữa, nó còn khiến người khác cảm thấy dễ chịu.

Cha tôi hay cười. Ông không thích các cuộc họp kinh doanh nhưng vẫn phải tham gia chúng thường xuyên. Bầu không khí luôn căng thẳng và nghiêm túc, vì vậy ông ấy đã thêm yếu tố hài hước vào cuộc họp. Ông ấy sẽ mỉm cười, kể một câu chuyện cười và làm dịu bầu không khí. Có lẽ nó có hiệu quả vì giám đốc điều hành của công ty đã yêu cầu ông ấy tham gia tất cả các cuộc họp sau đó, vị giám đốc này không thể chịu được bầu không khí với những gương mặt nghiêm nghị và giọng nói đầy giận dữ.

Cha tôi, người bị dằn vặt bởi con quỷ nội tâm và đấu tranh với những suy nghĩ và hành vi tự hủy hoại bản thân, có khả năng khiến người khác cảm thấy được chào đón và thoải mái thông qua việc mỉm cười và thể hiện bản thân một cách tích cực. Ông ấy nhận ra rằng nếu bạn muốn thay đổi cách mình tự cảm nhận, bạn có thể bắt đầu với việc giúp người khác thay đổi cách họ cảm nhận.

Đây là những gì bạn có thể làm:

1. Vào buổi sáng, hãy luyện tập mỉm cười trong 10 phút. Hãy biến nó thành một bài tập buổi sáng giống như bất kì thói quen tập thể dục nào khác;

2. Mỉm cười khi bạn ở cạnh con cái hoặc những người thân yêu khác. Hãy cho họ biết điều đó rất quan trọng.

Chiến lược 2: Bàn tay và cánh tay của bạn

Kết hợp với giao tiếp tự tin bằng mắt và nụ cười đầy sức mạnh, bàn tay và cánh tay của bạn là yếu tố thứ ba tạo nên ngôn ngữ cơ thể tích cực và tự tin.

Bạn đã bao giờ xem ai đó thực hiện Ted Talk hoặc nghe một diễn giả diễn thuyết chưa? Bạn đã bao giờ xem huyền thoại Steve Jobs thuyết trình chưa? Nếu vậy, hẳn bạn đã biết những người này không đút tay vào túi và họ cũng không khoanh tay trước ngực khi nói. Tôi sẽ là người đầu tiên thừa nhận đây luôn là những vị trí thoải mái đối với tôi, nhưng khi nói đến giao tiếp, chúng lại tỏ ra yếu ớt, phòng thủ và có thể truyền tải sự tiêu cực.

Điều này không có nghĩa là chúng ta không bao giờ nên làm điều đó. Hãy làm bất cứ điều gì cảm thấy thoải mái nhưng hãy làm điều đó cho chính bản thân bạn đầu tiên. Chẳng hạn, khi tôi khoanh tay, tôi cảm thấy mình vượt trội, phòng thủ hoặc đúng lí. Tôi không thích điều này, vì vậy tôi đã cố gắng tự ý thức về hành vi của mình.

Thay vào đó, tôi thể hiện bản thân nhiều hơn thông qua bàn tay và cánh tay của mình. Điều này khiến người khác cảm thấy tôi luôn tràn đầy năng lượng và nó cũng thay đổi cảm giác bên trong tôi. Hãy nhớ rằng mọi hành động bạn thực hiện, mọi chuyển động cơ thể và ngôn ngữ bạn sử dụng sẽ trao cho hoặc tước đi sức mạnh của bạn.

Đây là những gì chúng ta có thể làm: Bắt chước những người di chuyển với sự tự tin, chắc chắn và ngôn ngữ cơ thể tích cực. Quan sát cách họ phản ứng và thể hiện cảm xúc. Thông qua việc bắt chước người khác, chúng ta có thể đạt được kết quả tương tự và cuối cùng tìm ra phong cách giao tiếp của riêng mình.