Các chuyên gia về thành công đã nói: “Để đánh giá liệu một người có thể thành công hay không thì phải nhìn vào việc liệu anh ta có thể phát huy tối đa lợi thế của mình hay không”.
Đối với những người trẻ, muốn đạt được thành công không phải là chuyện dễ dàng. Nó liên quan tới các yếu tố như cơ hội, tâm thái, nỗ lực của bản thân và môi trường bên ngoài. Tuy nhiên, điểm quan trọng nhất vẫn là tự định vị chính mình, biết được ưu thế thực sự của bạn ở đâu?
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, một người có thể có tới hơn bốn trăm ưu thế. Bạn không nhất thiết phải nắm rõ tất cả những ưu thế của mình, nhưng bạn phải biết ưu thế chính của bạn là gì. Chỉ bằng cách tìm ra lợi thế, bạn mới có thể xây dựng mục tiêu.
Một công ty đa quốc gia đăng tin tuyển dụng, ngay lập tức thu hút hàng trăm ứng viên. Tiểu Lưu chỉ là một ứng viên rất bình thường trong số hàng trăm người ứng tuyển đó.
Vượt qua các vòng tuyển chọn của công ty, cuối cùng Tiểu Lưu cũng được gọi đến phỏng vấn. Giám đốc đã xem qua sơ yếu lý lịch và thông tin của Tiểu Lưu, hỏi anh ta: “Bạn nghĩ lợi thế lớn nhất của bạn là gì?”.
Tiểu Lưu hơi lo lắng, nhưng vẫn tự tin trả lời: “Tôi đã học tập rất chăm chỉ ở trường đại học và có hai văn bằng đại học.”
Giám đốc đang phỏng vấn anh ta lắc đầu và nói một cách thờ ơ: “Chúng tôi không thiếu những người tài có trình độ học vấn cao. Trong công ty có khoảng 20% nhân viên đã tốt nghiệp thạc sĩ hoặc tiến sĩ, vì vậy trình độ học vấn của bạn không phải là một lợi thế”.
Tiểu Lưu hơi lo lắng: “Tôi cũng là một tình nguyện viên, từng tham gia cứu trợ động đất, tôi có thể chịu khó chịu khổ”.
Giám đốc mỉm cười và nói: “Điều này là tốt, nhưng công ty chúng tôi không phải là một tổ chức từ thiện...”.
Tiểu Lưu lại nói: “Tôi từng làm việc trong một doanh nghiệp tư nhân, đã từng làm từ cấp thấp nhất lên đến quản lý bộ phận. Vì vậy tôi có cả kinh nghiệm làm việc ở cấp thấp, cũng có cả kinh nghiệm ở cấp quản lý, liệu đây có được coi là lợi thế không?”.
Người quản lý sốt ruột nói: “Những người thuộc cấp quản lý ở công ty chúng tôi đều được lựa chọn từ các nhân viên cấp dưới, mà bạn thì chưa từng làm việc trong công ty chúng tôi, nên càng không có lợi thế nào về mặt kinh nghiệm đáng nói cả”.
Tiểu Lưu hơi ngại ngùng và tiếp tục nói, “Tôi cũng tự học tiếng Nhật, và trình độ khẩu ngữ của tôi khá tốt, không có vấn đề gì khi giao tiếp với người Nhật”.
Người quản lý mỉm cười và nói: “Trong một công ty đa quốc gia như chúng tôi, chúng tôi sớm đã tuyển dụng rất nhiều người tài có chuyên môn từ một số trường ngoại ngữ. Bạn có nghĩ rằng trình độ ngoại ngữ của bạn sẽ cao hơn họ?”.
Những giọt mồ hôi bắt đầu rơi trên trán Tiểu Lưu, anh nghĩ một lúc lâu, anh không biết mình còn có lợi thế gì có thể nói nữa. Im lặng một lúc lâu, anh nhỏ giọng nói: “Đơn vị làm việc cũ của tôi gặp khó khăn trong việc xoay vòng vốn. Tôi đã chủ động sử dụng năm mươi nghìn nhân dân tệ của mình, đó là số tiền chuẩn bị cho việc kết hôn của tôi, để giúp công ty vượt qua khó khăn. Công ty đã khen ngợi việc làm đó của tôi”.
Người quản lý cau mày và hỏi: “Thế công ty đó hiện nay ra sao?”. “Đó là một công ty tư nhân. Do một số vấn đề về thể chế, cuối cùng đã đóng cửa, vì vậy mà tôi thất nghiệp, bây giờ tôi phải tìm công việc mới làm lại từ đầu.”
“Xin lỗi, chúng tôi không thấy bạn có ưu thế nào cả.” Giám đốc đành từ chối: “Tôi sợ đến bản thân bạn cũng không biết ưu thế của mình ở đâu, vì vậy chúng tôi không thể chấp nhận hồ sơ xin việc của bạn”.
Tiểu Lưu không nói gì, anh cảm thấy rất bực bội. Anh vẫn luôn nghĩ rằng mình giỏi hơn nhiều người, nhưng khi ứng tuyển vào một công ty đa quốc gia với nhiều người tài năng như vậy, anh bỗng cảm thấy mình không có chút ưu thế nào vượt trội cả.
Khi bảo bối bị đặt nhầm chỗ, nó sẽ trở thành đồ bỏ đi! Trên thế giới này có rất nhiều con đường, nếu bạn không biết đường nào là tốt nhất cho mình, con đường nào dễ dẫn đến thành công hơn, cho dù bạn có bỏ ra bao nhiêu nỗ lực, thì tôi e rằng vẫn chỉ là phí công vô ích. Theo giáo sư Hanneman của Đại học Harvard, ngay cả khi bạn rất nghèo khó, rất bình thường, rất yếu đuối, thì bạn vẫn có những ưu thế khiến người khác ghen tỵ. Những người thất bại không có nghĩa họ không có khả năng để đạt được thành công, mà là không biết cách khám phá và phát huy những lợi thế của riêng mình. Thiếu sự khai thác và tận dụng các giá trị mình có, sẽ khiến thành công tuột khỏi tầm tay.
Những người được gọi là thành công, chỉ là họ nắm rõ lợi thế riêng của mình hơn những người bình thường, họ biết cách tận dụng những lợi thế riêng của họ để định vị bản thân. Bạn hãy biết rằng, có hàng chục triệu ngành nghề trên thế giới này, cho dù bạn đã thất bại trong ngành này, bạn vẫn có thể tỏa sáng trong các ngành khác. Chỉ cần bạn có thể định vị chính xác bản thân, bạn có thể tìm thấy không gian phát triển cho riêng mình. Vì vậy, những người trẻ tuổi không có lý do gì để than thở rằng trình độ học vấn của họ không cao, thiếu kinh nghiệm, gặp trở ngại về tâm lý và thể chất,... đây không phải là lý do để bạn chùn bước. Miễn là bạn biết cách làm thế nào để tìm ra điểm mạnh của mình và giỏi việc tận dụng lợi thế mình có, thì thành công sẽ không chỉ là một giấc mơ.
Ngược lại, nếu bạn đứng sai tọa độ của cuộc đời, bạn sẽ luôn sống trong cái bóng của thất bại.
Cựu Tổng thống Mỹ John F. Kennedy trước khi trở thành Tổng thống, đã làm đến mấy chục công việc khác nhau, nhưng không đạt được thành công. Sau đó ông nhận ra rằng lợi thế của mình là ở khả năng tổ chức, vì vậy ông không chút do dự bước vào giới chính trị, cuối cùng trở thành một vị Tổng thống xuất sắc. Nếu Kennedy không giỏi tận dụng lợi thế của bản thân, mà làm việc trong các ngành khác thì tài năng của ông sẽ bị chôn vùi.
Nhà văn nổi tiếng người Mỹ Mark Twain đã hai lần thất bại trong việc kinh doanh, không những phải dùng hết khoản nhuận bút mà mình rất vất vả mới kiếm được để đền bù mà ông còn nợ một khoản lớn. Vợ ông chỉ ra cho ông thấy: “Anh không có khiếu làm kinh doanh, tại sao không bắt đầu làm từ những gì mình giỏi? Anh không biết lối viết hài hước và dí dỏm của mình là những thứ người khác không có sao?”. Lúc này Mark Twain mới nhận ra điểm mạnh của mình, và sau đó hoàn toàn từ bỏ ý định kinh doanh. Dưới sự cổ vũ của vợ và bạn bè, ông đi diễn thuyết khắp nơi và chăm chỉ sáng tác. Không lâu sau, lối nói chuyện dí dỏm của Mark Twain đã giúp ông trở thành diễn giả nổi tiếng, các tác phẩm của ông cũng nhận được sự yêu mến của độc giả, và đạt đến một tầm cao mới trong văn học.
Trong thực tế, bạn không hề kém cỏi như mình tưởng tượng, bởi vì mỗi người đều có giá trị riêng. Bạn có thể không thông minh tháo vát như các đồng nghiệp khác, nhưng bạn lại có sự kiên trì không bỏ cuộc. Có thể bạn không có mức lương cao và đãi ngộ tốt như bạn bè, nhưng con đường của bạn rộng mở hơn họ. Chỉ cần bạn có thể tìm ra điểm mạnh của mình, bạn có thể định vị bản thân tốt hơn, và xác định được mục tiêu phấn đấu phù hợp nhất với mình.
Sau nhiều năm điều tra và nghiên cứu, Công ty Gallup của Hoa Kỳ đã đưa ra “lý thuyết về ưu thế” nổi tiếng. Lý thuyết này cho rằng chìa khóa dẫn đến thành công của một người là liệu anh ta có thể bù đắp cho những điểm mình thiếu sót và phát huy hết lợi thế của riêng mình hay không. Tuy nhiên, trong thực tế, rất nhiều người trẻ thường không nắm được ưu thế của bản thân, họ càng không để ý tới việc làm thế nào để phát huy ưu thế của mình. Họ luôn bị ảnh hưởng bởi những quan niệm truyền thống, lãng phí thời gian và sức lực để bù đắp những thiếu sót của mình.
Cái gọi là “lý thuyết ưu thế” là làm cho thế mạnh của bạn mạnh hơn, chứ không phải là chỉ tìm cách bù đắp cho những thiếu sót. Còn về ưu thế của bạn là gì, làm thế nào để nhanh chóng tìm ra ưu thế, Công ty Gallup sẽ chỉ cho bạn một cách đơn giản, đó là, trong công việc và học tập, bạn có cơ hội để làm những gì bạn giỏi nhất không? Nếu câu trả lời của bạn là có, có nghĩa là bạn đang phát huy được ưu thế của mình. Nếu câu trả lời là không, có nghĩa là bạn chỉ làm vì đó là công việc. Trên thực tế thì bạn đang tốn công vô ích. Vậy thì, làm thế nào những người trẻ tuổi vừa mới bước chân vào xã hội có thể nhanh chóng tìm được ưu thế của riêng mình? Gallup đã đưa ra một số đề xuất:
(1) Nghiêm túc tự phân tích và nhìn nhận một cách toàn diện nhất về bản thân.
(2) Giao lưu nhiều hơn với đồng nghiệp và bạn bè xung quanh để biết thêm những lợi thế của mình từ cách họ nhìn nhận bạn.
(3) Thể hiện bản thân nhiều hơn trong công việc và kích thích tiềm năng của bạn.
(4) Học cách tư duy, sử dụng trí tuệ để khám phá những điểm mạnh của bản thân, và lập ra các mục tiêu phấn đấu dựa trên ưu thế.
(5) Tạo những thói quen tốt, chỉ cần có ý tưởng hãy biến nó thành hành động thực tế.
(6) Cần có can đảm để thử thách bản thân. Chỉ có cách phát huy tối đa tiềm lực, bạn mới có thể biết được năng lực của mình rốt cuộc là lớn tới mức nào.
(7) Cần có tâm lý vững vàng. Bạn hãy tin rằng mình có ưu thế về một mặt nào đó, đừng lung lay chỉ vì bị người khác phủ nhận.