M
ọi người đều biết tầm quan trọng của bữa sáng, nhưng chưa chắc có thể kiên trì ăn sáng mỗi ngày, như vậy thực ra là không đúng. Bởi vì sự bồi dưỡng kiên trì từ ngày chúng tôi còn nhỏ của cha, mà tôi luôn có thói quen ăn sáng.
Khi đóng phim bận rộn, buổi sáng thức dậy, nhân lúc chuyên viên trang điểm chưa đến, tôi sẽ tranh thủ nấu một bữa sáng dinh dưỡng đầy sinh lực cho mình: sữa bò cháo yến mạch. Yến mạch là lương thực thô, có chất xơ thực vật hỗ trợ làm sạch đường ruột, nhiệt lượng lại không cao. Nếu muốn nguồn dinh dưỡng phong phú hơn, hãy dùng sữa bò tươi hoặc sữa chua để nấu. Mặc dù thêm sữa bò nhiệt lượng sẽ cao, nhưng chế phẩm từ sữa sẽ giúp bạn tiêu hao chất béo, không những sẽ không béo, mà ngược lại, càng ăn càng gầy. Nhưng tốt nhất nên lựa chọn loại sữa bò có hàm lượng chất béo thấp. Còn phải nhớ rằng, khi nấu sữa bò với yến mạch đừng đun sôi sữa bò, duy trì ở nhiệt độ 80 độ C là được, nếu không sẽ phá hủy chất dinh dưỡng.
Đa phần là tôi sẽ gọi đồ ăn sáng ở khách sạn, vài lát bánh mì nguyên cám, một bát cháo trắng, trứng gà chiên, thịt nướng, giăm bông, thịt muối hoặc rau xanh, phô mai, mứt hoa quả, có lúc là bánh nướng chảo, sandwich, thêm một cốc sữa, một cốc nước ép quả tươi, chính là bữa sáng dinh dưỡng đảm bảo dinh dưỡng rồi. Chuyên gia đã nói rồi, bữa sáng chính là bữa ăn quan trọng nhất trong ngày, nó cung cấp năng lượng cần thiết cho một ngày làm việc. Người không ăn sáng có tỉ lệ mắc vấn đề về trao đổi chất và cân nặng cao hơn người ăn sáng. Cần ăn bữa sáng nhiều và phong phú.
Hồi chúng tôi còn nhỏ, bất kể là ngủ nướng dậy muộn, hay là trong nhà có chuyện bận rộn, nếu thời gian không kịp, không thể ăn sáng ở nhà thì cha đều sẽ bắt chúng tôi mang theo bữa sáng để ăn trên đường đến trường. Cha đưa chúng tôi đi học, giám sát đốc thúc chúng tôi ăn sáng trên xe. Bất kể là bận rộn hay mệt mỏi đến đâu, chí ít cha sẽ giúp chúng tôi chuẩn bị bữa sáng cơ bản: sữa bò, trứng gà, bánh mì nướng, ba thứ này bắt buộc phải có, đây là sự kết hợp tiêu chuẩn về bữa sáng mà cha làm cho chúng tôi.
Bởi vì từ khi sinh ra, cha mẹ đã bồi dưỡng chúng tôi ăn sáng, nên chúng tôi đã hình thành thói quen, kể cả khi không có người giám sát, bản thân vẫn sẽ cần ăn sáng theo thói quen.
Nếu thời gian dư dả, cha sẽ chở chúng tôi đến Viên Hoàn ăn sáng.
Viên Hoàn là tuyến đường giao thông quan trọng, xung quanh xe cộ đi lại nườm nượp, một tòa nhà được xây dựng ở đó, bán các loại đồ ăn, là ký ức về cuộc sống ở quá khứ trong lòng rất nhiều người Đài Bắc thế hệ trước. Lúc bấy giờ, Viên Hoàn có rất nhiều cửa hàng nhỏ chất lượng tốt. Cửa hàng của ngày ấy còn chưa bắt đầu quảng cáo “ít dầu ít muối ít mì chính” như bây giờ, thậm chí có một số cửa hàng còn viết cả phân cấp nhiệt lượng.
Nguyên liệu nấu nướng của những cửa hàng ấy đều rất phong phú, có nhiều lựa chọn, thủy sản cũng có rất nhiều loại và khẩu vị, cá đều tươi ngon vô cùng. Thực phẩm của ngày nào chỉ đủ chế biến món ăn cho ngày đó, đảm bảo độ thơm ngon cho món ăn.
Rất nhiều người Đài Bắc thích ăn cháo trắng cùng món ăn kèm trong bữa sáng. Món ăn kèm thông thường đều lấy món ăn Đài Loan làm chủ đạo, dần dần có thêm một số món ăn ở các vùng miền khác, cộng thêm các loại thủy sản. Bạn có thể đối diện với hai, ba mươi món ăn kèm, tùy ý lựa chọn kết hợp. Món ăn kèm bao gồm rau cải, cải thảo kho, cải bắp, lá khoai lang, củ cải bào sợi, lạc hoặc đậu phụ kho, vân vân, thủy sản có hàu hạt tàu xì, cá hấp, cá chiên rán, tương gạo sốt ngao, cá chim gai hoặc cá hoa vàng, vân vân. Đương nhiên, không thể thiếu được món canh được chế biến từ các loại bí hoặc canh cá. Chúng tôi thi thoảng sẽ ăn, tôi thích dùng trứng chiên củ cải khô muối kết hợp với món cháo trắng cùng các món ăn kèm.
Bữa sáng mà cha thích, một là bánh nướng, quẩy kết hợp cùng sữa đậu nành, thường thêm một quả trứng gà; hai là cháo mặn. Cháo mặn không giống với bữa ăn chính lắm, nhưng có thể trở thành một bữa ăn hoàn chỉnh cho bữa sáng hoặc bữa tối. Bởi vì cháo mặn có bỏ nhiều nguyên liệu, có thịt, có măng tre, có dưa muối, còn có tôm nhỏ, rau củ thái hạt lựu. Món cháo mặn ngon còn có nước canh, mùi vị tươi ngon, nhưng lại không quá dầu mỡ. Cửa hàng cháo mặn thường sẽ kết hợp bán thực phẩm chiên rán, hàu chiên, tôm nõn chiên, thịt kho men đỏ... tuyệt vời nhất còn có cá chình rán. Món cha thích ăn nhất là thịt kho men đỏ, nó tương tự nhưng không giống với thịt kho tàu.
Thịt kho men đỏ còn được gọi là thịt ướp men cái, dùng gạo nếp, men gạo đỏ thêm đường, muối, lên men thành men cái, rồi cho thịt ba chỉ vào trong đó ướp, món ăn có cả hương rượu và hương thịt, hơn nữa còn có tác dụng tẩm bổ. Thịt kho men đỏ đều là thịt ba chỉ có ba tầng, da, thịt mỡ, thịt nạc. Mỗi quán có một nét riêng, có quán thì phần thịt nạc tương đối nhiều, có quán thì phần thịt mỡ tương đối nhiều, nhưng đều không béo ngấy, hương vị đậm đà, rất đưa cơm, nước canh còn có thể dùng để trộn cơm. Một vài năm trước, đây còn là món ăn đón Tết của người Khách Gia nữa, mang đậm bản sắc vùng miền. Một bát cháo mặn, một suất thịt kho men đỏ, một ngày đủ đầy được bắt đầu như thế.
Viên Hoàn còn có một nhà thịt kho men đỏ lâu đời cha thường tới làm khách, nhưng cha mang chúng tôi đến đấy, lại không phải vì bữa sáng, mà vì cơm thịt kho ở cửa hiệu của họ. Cả nhà chúng tôi đều thích ăn cơm thịt kho.
Trong các món ăn vặt của Đài Loan, thì món ăn tiêu biểu nhất, mọi người bắt buộc phải ăn mỗi ngày, món ăn toàn dân nhất, có lẽ chính là cơm thịt kho. Một bát cơm thịt kho chính tông cần có điều kiện như thế nào nhỉ?
Thịt kho phải nhiều nước cốt, cảm giác cắn một miếng ngập răng, thơm ngon nhưng không nhiều dầu mỡ, cơm vừa thơm vừa dẻo, mỗi hạt cơm đều hút nước canh màu đỏ đậm, cộng thêm với dưa chua muối tươi giòn khoái khẩu, mới thực sự khiến người ta không thể chối từ!
Nhưng điều cần chú ý là, người mắc bệnh tiểu đường, người mỡ máu cao cần hạn chế ăn, người mắc bệnh thận, cholesterol quá cao không thể ăn. Cha rất thích ăn cơm thịt kho – lúc bấy giờ, chúng tôi còn chưa biết là không nên cho ông ăn nhiều.
Từ nhỏ, tôi đã thừa hưởng sở thích từ cha. “Dạ? Tại sao lại không có thịt kho?”. Đây là yêu cầu duy nhất về món ăn của tôi mà mẹ nghe thấy ngày tôi còn nhỏ. Tôi không kén ăn, nhưng chỉ có yêu cầu về thịt kho, vừa ngồi vào bàn ăn phát hiện không có thịt kho là tôi sẽ hỏi mẹ. Tôi thích ăn thịt kho, thực ra có một nửa nguyên nhân là bởi vì nó đưa cơm nhanh. Lúc bấy giờ, sáu rưỡi trên tivi sẽ phát sóng phim hoạt hình, tôi cực kỳ thích xem phim hoạt hình, nhưng mẹ quy định chúng tôi bắt buộc phải ăn xong cơm mới được xem. Bởi vậy, tôi thường xuyên dùng nước thịt kho để rưới cơm, vừa có mùi vị vừa không cần lãng phí thời gian vào việc gắp thức ăn, trộn đều lên ăn nhanh ăn chóng, là đi xem tivi! Cơm thịt kho tốt nhất là phải kết hợp cùng các món ăn kèm, thông thường sẽ kết hợp cùng đậu phụ khô thái sợi, rong biển thái sợi, giá đỗ, các loại bánh phở,món ăn kèm thanh đạm sướng miệng là tốt nhất. Hoặc kết hợp cùng một bát canh củ cải, không cho dầu.
Cũng có món cha thích ăn, nhưng anh em chúng tôi không mua, ví dụ như canh tứ thần. Canh tứ thần kết hợp cùng bánh bao cho bữa sáng, đây là món ăn thường gặp ở Đài Bắc, cha cũng thường dẫn chúng tôi đi ăn món này.
Canh tứ thần[1] thực ra nên là “canh tứ thần[2]”, bởi vì tiếng Phúc Kiến hai chữ “thần” này đồng âm, nghe sai đồn sai, bèn trở thành canh tứ thần. Tứ thần, là tứ thần của Đông y: hoài sơn, khiếm thực, hạt sen, phục linh, cũng chính là nguyên liệu chủ yếu của món canh tứ thần. Bốn loại nguyên liệu thuốc này có công dụng kiện tì cố vị, là món ăn thuốc khá truyền thống của Đài Loan, phổ biến nhất ở phương Bắc. Vì theo đuổi hương vị tươi ngon, canh tứ thần thường thêm nội tạng heo, cộng thêm rượu nấu, dạ dày lợn hầm, ruột non, dồi, món canh ninh có hương vị tươi ngon, bởi vậy nên hiện tại, những nguyên liệu phối hợp này lại biến thành nguyên liệu chính. Mỗi loại “thần” trong tứ thần có công dụng tốt cho cơ thể, nhưng chúng tôi hồi nhỏ chẳng buồn ngó ngàng xem nó có công dụng gì. Cha cảm thấy món canh này ngon, còn chúng tôi lại ở bên ngủ, không ai chịu uống một ngụm.
Cảnh tượng cha dẫn chúng tôi đến Viên Hoàn ăn hồi nhỏ tôi đại khái vẫn có thể nhớ, về già cha nhàn rỗi, cũng thường lái xe đến Viên Hoàn ăn sáng. Ở đó có hồi ức tuổi thanh xuân của ông, cũng có hồi ức thời thơ ấu tươi đẹp của chúng tôi. Thói quen của ông, có ảnh hưởng tới thói quen ăn uống sau này của chúng tôi, sâu sắc và dài lâu.
Sự cố chấp của tôi về bữa sáng, yêu cầu cơ bản về trứng, sữa, bánh mì nướng, về cơ bản là bản sao của cha. Bất kể đi tới đâu, bất kể là khi nào,đều phải ăn sáng, là sự giáo dục tốt nhất mà cha dành cho tôi.
[1]Thần mang nghĩa thần tiên.
[2]Thần mang nghĩa hạ thần, thần dân.