Buồn rầu, thị ngửng lên nhìn ông chánh án. Một người đàn bà đứng tuổi da mặt màu gio đã nhăn nheo; đôi má hóp làm dô lưỡng quyền dưới cặp mắt ướt nhèm; nét mặt đều đặn khiến người ta nghĩ đến một bông hoa hồng héo.
Ông chánh án thong thả hỏi:
- Chị đã ăn cắp một đôi tất trong một gian hàng phố Hàng Đào. Chị có nhận không?
Người đàn bà lặng yên cúi đầu xuống, nói sẽ như một hơi thở:
- Có
Ông chánh án, vẻ thương hại:
- Trông người chị không đến nỗi nào. Vậy làm sao lại ăn cắp tất của người ta?
Nghẹn ngào, thị trả lời:
- Bẩm vì con hết cả, không còn đôi nào... Với lại con muốn... bán nó đi, lấy ít tiền... mua thuốc hút.
Bao nhiêu mắt đều để dồn vào con người đàn bà khốn nạn. Lúc bấy giờ người nào cũng tò mò nhìn bộ mặt khó khăn, một cách nửa ra thương hại nửa ra khinh bỉ.
Ông chánh án nói tiếp:
- Theo biên bản của sở mật thám, thì chị ngày xưa cũng khá giả, đã có lấy ông phủ nên người ta thường gọi là cô phủ Đào, có phải không?
Người đàn bà cúi gầm một xuống như muốn trốn thoát sự nhục nhã.
Cử tọa thì thầm:
- À ra cô phủ Đào.
- Trước nó làm cô đầu đấy mà. Nổi tiếng là đẹp nên lão phủ nó mới rước đi.
Trong khi ấy, ông chánh án vẫn nghiêm trang hỏi:
- Chị giàu có nhưng vì nghiện ngập nên chị mới trở nên nghèo xơ nghèo xác đến nỗi phải đi ăn cắp, có phải không?
Cô phủ Đào không trả lời, con mắt lờ đờ đương nhìn sững một đời quá khứ êm đềm trong tiếng ca, giọng hát, trong tình ái và giấy bạc.
Bỗng cô đứng thẳng dậy, bàng hoàng nói mấy tiếng ú ớ:
- Vâng, trước kia tôi có bạc vạn, tiền tôi coi như rác, tiêu như phá... Nhưng giờ tôi không còn thiết... không còn thiết gì nữa.
Rồi cô để rơi mình xuống ghế. Cô không thiết gì nữa thật, trừ thuốc phiện ra.
Vì cô thản nhiên, khi nghe tòa tuyên án phạt một tháng tù. Và lạnh lùng bước ra khỏi tòa không hề nhìn lại. Một khán giả đã có tuổi, tư lự đưa mắt theo, như muốn tìm trong bộ thân tiều tụy kia dấu vết của những dáng điệu mềm mại, uyển chuyển, của những nét kiều mị ngày xưa đã từng làm say đắm lòng người. Rồi khi đã khuất bóng, ông ta lặng lẽ buồn bã, se sẽ lác đầu và thở dài.